Libby krijgt zijn straf begin juni te horen. Hij riskeert 25 jaar cel als dit vonnis in hoger beroep wordt bevestigd en hij geen gratie krijgt van president Bush.Het vonnis vormt een zware politieke tegenslag voor president Bush, die bij zijn aantreden in 2001 beloofde „de eer en waardigheid van het Witte Huis te zullen herstellen.” Het is ook een tegenslag omdat het vonnis automatisch de vraag oproept waarom Libby heeft gelogen.

„Wie moest hij beschermen en in wiens opdracht heeft hij daarom gelogen? Dat zijn nu de kernvragen”, zegt politiek analist Jim Harper van het Cato Research Instituut in Washington (DC).

Het onderzoek waarin Libby verzeild raakte, betrof de vraag wie in Washington de identiteit had gelekt van undercoveragente van de CIA Valerie Plame. Het bewust onthullen van de identiteit van een undercoveragent is in de VS strafbaar.

Plame is de echtgenote van oud-ambassadeur Joseph Wilson, die in 2002 op verzoek van de CIA onderzocht of Saddam Hoessein zoals werd beweerd daadwerkelijk had geprobeerd om in Niger uranium te kopen. Dat verhaal klopte niet volgens Wilson en hij meldde dat in de zomer van 2002 aan de CIA.

Niettemin herhaalde president Bush het verhaal in januari 2003 in zijn regeringsverklaring als bewijs dat Saddam Hussein aan een geheim kernwapenprogramma werkte. Dat werd vervolgens een van de argumenten om twee maanden later de invasie van Irak te rechtvaardigen.

Daarop schreef Wilson enkele maanden later in The New York Times dat Bush onjuiste informatie had gebruikt om de invasie politiek te verkopen. Acht dagen later werd de identiteit van zijn vrouw openbaar gemaakt door columnist Robert Novak. Was dit wraak van de regering Bush om criticus Wilson te straffen en om andere potentiële critici het zwijgen op te leggen?

Onderzoeksrechter Patrick Fitzgerald begon kort daarna zijn onderzoek, en in de loop van dat onderzoek heeft Lewis Libby volgens hem gelogen. Volgens Libby’s advocaten waren de tegenstrijdigheden in zijn verklaringen tijdens het onderzoek het gevolg van „vergeetachtigheid” vanwege zijn drukke werkzaamheden, maar de jury dacht daar anders over.

Libby werd er overigens niet van beschuldigd de identiteit van Plame onthuld te hebben aan de pers. Later bleek het plaatsvervangend minister van Buitenlandse Zaken Richard Armitage te zijn die dat „per ongeluk” gedaan had.

Hoewel hij niet terechtstond en ook niet is opgetreden als getuige voor Libby, hing de persoon van Cheney als een zware schaduw boven dit proces. Tijdens het proces werd onthuld dat Cheney aan Libby nauwkeurige aanwijzingen gaf over wat hij tegen de pers moest zeggen. Wat voor rol speelde Cheney precies in deze affaire? Cheney onthulde Libby ook de CIA-activiteiten van Plame, hoewel Libby tijdens het onderzoek beweerde dat hij dat voor het eerst had gehoord van NBC’s tv-commentator Tim Russert.

Cheney schreef in een memo aan toenmalig Witte Huiswoordvoerder Scott McClellan „dat niet de ene Witte Huismedewerker (Libby) in de openbaarheid opgeofferd mag worden om andere bronnen te beschermen.” Volgens sommigen bedoelde Cheney hiermee mogelijk Bush’ adviseur Karl Rove, die ook met journalisten over Plame had gesproken.

„De waarheid zal ooit wel aan het licht komen”, zegt Jim Harper. „Intussen blijven de vele vragen rond deze affaire de geloofwaardigheid van de regering ernstig ondermijnen.”