Dat heeft PvdA-fractievoorzitter Tichelaar zaterdag gezegd op Radio 1.Een parlementair onderzoek naar de Irakmissie ligt politiek gevoelig. De PvdA heeft er jarenlang op aangedrongen, evenals SP en GroenLinks. CDA en ChristenUnie hebben echter in de formatieonderhandelingen met de PvdA afgesproken dat een dergelijk onderzoek er niet komt. Met name het CDA is daar fel tegen.

De Eerste Kamerfractie is echter niet gebonden aan die afspraak, meent Tichelaar, en kan dus wel een parlementair onderzoek vragen. Hij zou het overigens wel verstandig vinden als de senaatsfractie van zijn partij dat niet zou doen, maar zich hetzelfde zou opstellen als de Tweede Kamerfractie. Die stemde donderdag tegen een motie van de SP, die om een onderzoek vroeg.

Of de Eerste Kamer daadwerkelijk een parlementair onderzoek naar de Nederlandse steun voor de inval in Irak start, hangt af van de samenstelling van de senaat. Na de verkiezingen van woensdag voor de Provinciale Staten zal blijken of de partijen die voor een onderzoek zijn, samen een meerderheid halen in de Eerste Kamer. Mocht dat zo zijn, dan hangt het vervolgens van de PvdA-fractie af of zij een verzoek om een onderzoek steunt. De kans dat een dergelijk onderzoek er komt, is klein.

De SP zou graag zien dat er een onderzoek komt. In een vorige week uitgebracht boekje schrijft partijleider Marijnissen dat de SP wil weten of de regering in 2003 wist dat er geen massavernietigingswapens in Irak waren. Als dat zo is, is de bevolking misleid, meent hij. „Dan moeten de verantwoordelijke ministers aftreden.”

Omdat een parlementair onderzoek door de coalitievorming van CDA, PvdA en CU onwaarschijnlijk is geworden, wil de SP dat het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) onderzoek gaat doen naar de steun voor de oorlog in Irak. De Tweede Kamer kan het NIOD daarom vragen, maar het instituut kan het onderzoek ook op eigen initiatief starten. Een derde mogelijkheid is dat de Eerste Kamer het NIOD om een studie naar de inval in Irak vraagt.