Wellink keerde zich in de krant NRC Handelsblad tegen de Britse investeerder TCI. De oproep van aandeelhouder TCI om ABN Amro in de delen te verkopen, vindt Wellink „een brug te ver", zo zei hij. Wellink wil ingrijpen als de soliditeit van het bankbedrijf op de tocht komt te staan.Dinsdag klonk uit verschillende hoeken dat Wellink hiermee zijn boekje te buiten is gegaan. De Europese Commissie waarschuwde DNB niet verwikkeld te raken in TCI en de belangen van deze investeerder ten opzichte van ABN Amro. „Iedereen heeft het recht om zich vrij te bewegen binnen het rechtsgeldige raamwerk van kapitaalmarkten", zei commissaris Charlie McCreevy.

De Vereniging van Effectenbezitters (VEB) legde maandag een klacht neer bij de raad van commissarissen van DNB. Behalve tegen Wellink is deze ook gericht tegen Arnold Schilder, directeur toezicht bij de instelling. De beleggersclub is niet te spreken over de opstelling van Wellink. Volgens de VEB mag een toezichthouder geen uitspraken doen over individuele kwesties. „Dit kan niet door de beugel", zei voorman Peter Paul de Vries. DNB liet in een reactie weten de klacht te hebben ontvangen en zich op een reactie te beraden.

Volgens critici riekt de houding van Wellink naar protectionisme. Er worden parallellen getrokken met de houding van de centrale bank in Italië, die twee jaar geleden de overname van Banca Antonveneta door – ironisch genoeg – ABN Amro probeerde te blokkeren. De Italiaanse collega van Wellink, Antonio Fazio, moest wegens die kwestie uiteindelijk het veld ruimen.

Wellink lichtte zijn uitspraken dinsdag toe in New York, waar hij een toespraak gaf in zijn hoedanigheid als centrale bankier. „Ik ben niet tegen hedgefondsen, ik ben niet tegen private–equity. Maar als het banken betreft, zijn er gewoon regels in het spel", zei hij tegen verslaggevers van persbureau Reuters.

Of DNB met de uitspraken te ver is gegaan, is voor econoom Hans Degryse geen uitgemaakte zaak. „Natuurlijk moet DNB oppassen met wat zij zegt, maar het gaat uiteindelijk om de doelen. Als die volgens de toezichthouder passen binnen het streven om financiële stabiliteit te waarborgen, dan kan het wel. Als het is om ABN Amro te beschermen tegen een overname van buitenlandse investeerders, dan is het verkeerd", aldus de hoogleraar gedragstoezicht op financiële markten van de Universiteit van Tilburg.

Degryse noemt de kwestie rond ABN Amro „een primeur". „Naar mijn weten is dit de eerste keer in Europa dat de financiële sector te maken krijgt met aandeelhoudersactivisme", aldus de econoom. Dat verklaart volgens de hoogleraar ook de ophef. Degryse: „DNB weet niet precies hoe hiermee om te gaan. Er is geen precedent".

Maar ook durfinvesteerders zoals TCI zijn onder vuur te komen liggen, onder meer van consumentenorganisaties, de politiek en vakbonden. De Consumentenbond liet weten zich zorgen te maken over de positie van rekeninghouders en beleggers bij ABN Amro. De Tweede Kamer gaat in een bredere context een hoorzitting organiseren over groeiende macht van opkoopfondsen.

TCI zegt in zijn kritiek op ABN Amro niet alleen te staan. Er is sprake van een „duidelijke steun" van andere aandeelhouders, zo zei een woordvoerder van de durfkapitalist dinsdag. „Hoewel wij totaal onafhankelijk zijn, hebben andere aandeelhouders in ABN Amro wel navraag bij ons gedaan. Daarbij is duidelijk geworden dat zij ons duidelijk steunen", aldus de zegsman.

De woordvoerder wilde niet zeggen om welke aandeelhouders het gaat, of hoe groot hun belang in ABN Amro is. „Het gaat om Europese partijen zoals pensioenfondsen en verzekeraars, die normaal gesproken bekend staan om de lange termijn te willen investeren".

Op de effectenbeurs in Amsterdam verloor het aandeel ABN Amro bijna 2,7 procent. Andere financiële fondsen stonden echter ook onder druk doordat wereldwijd de beurzen onderuit gingen in reactie op sterke koersdalingen in China. ABN Amro was maandag al gedaald na de uitlatingen van Wellink.