De westerse samenleving is op drift, stelt de Leidse filosoof en universitair hoofddocent aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Mensen richten zich vooral op het individuele geluk en genot. Of dat ook de populariteit van Second Life verklaart? „Er is in toenemende mate sprake van een schijnvrijheid die het ik losmaakt van de maatschappelijke context en de eigen verlangens centraal stelt. De moderne techniek draagt daaraan bij.”Second Life zal zeker zijn nuttige toepassingen hebben, denkt Verbrugge. „De keerzijde is echter dat het schizofrenie in de hand werkt. Mensen bewegen zich in een virtuele ruimte, waarin er niet plaats- en tijdgebonden contacten ontstaan. Dat leidt tot gespletenheid in het gemoed. Een virtueel leven is minder verplichtend van karakter. Als het naar wordt, log je uit of je probeert het ergens anders opnieuw. In het echte leven kan dat niet.”

Het gemeentebestuur van Zoetermeer maakte een week geleden bekend als eerste gemeente ter wereld een digitaal stadhuis in Second Life te willen vestigen.

De Zoetermeerse raadsfractie van ChristenUnie/SGP heeft vragen gesteld over die stap. Daarin wijst de fractie op de gevaren van game-, gok- en seksverslaving. „Het toelaatbare van openbare orde en goede zeden zijn overschreden. Als christenen kunnen en willen we dit niet accepteren. Daarnaast gaat het om minimaal een bedrag van 25.000 euro gemeenschapsgeld”, zegt fractievoorzitter Helen du Bois.

Verbrugge trekt de opvatting van de gemeente in twijfel dat Second Life tot versterking van de sociale cohesie zal leiden. „Waarom surfen mensen zo graag op internet? Omdat het zo’n vrij leven is. Dat is voor velen juist de charme ervan. Ook op Second Life zijn mensen los van hun werkelijke sociale verbanden actief. Omdat het er anoniem aan toegaat, verandert het taalgebruik ook schrikbarend. Kijk maar eens wat er allemaal wordt geroepen in chatboxen. Dat drijft mensen bepaald niet naar elkaar toe.

Second Life wijst niet op een wedergeboorte in Christus, stelt Verbrugge. „Het is slechts een wegvluchten in de virtualiteit. Juist tussen de 30 en de 40 ervaren veel mensen de zinloosheid van het bestaan, omdat ze dan gaan beseffen dat veel van hun dromen nooit uit zullen komen. Daar kunnen ze via Second Life nog een draai aan geven. Maar als het enkel tijdverdrijf voor hen is, laat dat hun innerlijke leegte zien.”