Oosterhof strandt met hakken in het zand
KAMPEN - Lange tijd leek het er niet op dat een kermis op zondag tot strubbelingen in Kampen zou leiden. Diverse malen sprak de gemeenteraad zich uit voor het zo veel mogelijk handhaven van de zondagsrust. Met zijn beslissing om toch een beperkte kermis toe te staan op de eerste dag van de week, lijkt burgemeester Oosterhof van Kampen de politieke realiteit daarom niet goed te hebben ingeschat.
Begin 2000. De gemeenten Kampen (32.000 inwoners) en het kleinere IJsselmuiden (14.000 inwoners) fuseren. Aan het hoofd van de nieuwe gemeente komt de VVD’er Jan Oosterhof te staan, tot dan toe gedeputeerde in de provincie Overijssel. Oosterhof krijgt de taak om gemeenten met verschillende bestuursculturen tot een eenheid te smeden. Daarin staat hij niet alleen. Er is een nieuwe gemeenteraad, die net als hij zijn plaats nog moet vinden in de nieuwe verhoudingen.Dat Oosterhof burgemeester van het overwegend protestants-christelijke Kampen wordt, ligt gezien zijn politieke achtergrond niet direct voor de hand. Kampen heeft al decennialang een CDA-roerganger, IJsselmuiden een SGP’er. De VVD is in beide gemeenten slechts op beperkte schaal vertegenwoordigd in de gemeenteraad. Toch valt de keuze op de liberaal Oosterhof, die weliswaar VVD-lid is, maar ook actief is binnen de gereformeerde kerk van Nijverdal.
Zijn bestuurlijke verleden als gedeputeerde levert Oosterhof een schat aan ervaring op. Die komt hem van pas bij het burgemeesterschap. Toch is het opvallend dat hij bij zijn komst naar Gedeputeerde Staten in 1995 geen politieke ervaring heeft. Oosterhof was achtereenvolgens verkeersschout en officier van justitie in Almelo.
Die onervarenheid leidt ertoe dat hij in zijn beginperiode strubbelingen heeft met Provinciale Staten. Al bij zijn eerste optreden komt hij in aanvaring met de Staten over een motie die pleit voor meer allochtone werknemers bij de provincie. Oosterhof meent dat hij de eisen daarin niet kan waarmaken en weigert bruusk de wensen van de Staten over te nemen. Het kost het college de nodige energie om de VVD’er van gedachten te doen veranderen.
Eenmaal burgemeester van Kampen weet Oosterhof zich snel in te werken. Als lid van het college krijgt hij ook een aantal inhoudelijke portefeuilles, naast zijn wettelijke taken als burgemeester. Hoewel snel duidelijk wordt dat Oosterhof kan bogen op bestuurlijke ervaring, ontstaan op het gebied van zijn beleidsterreinen de nodige moeilijkheden.
De ontwikkeling van een nieuwe industrieterrein langs de rijksweg N50 is een van de inhoudelijke portefeuilles van de burgemeester. Toch lukt het de burgemeester in vijf jaar tijd niet om het industriegebied tot een succes te maken. Integendeel, rond de vestiging van een tankstation op een van de beste locaties in het gebied ontstaat zelfs een flinke rel. Als de commissie beroep- en bezwaarschriften de rol van de gemeente kritiseert, weigert Oosterhof zijn beleid aan te passen. Nog steeds loopt over de kwestie een bodemprocedure.
Tot een heuse aanvaring met de gemeenteraad komt het als Oosterhof de Kamper winkelpromenade wil plaveien met natuursteen uit India. Kosten: 6 miljoen euro. De raad kiest voor veel goedkopere klinkers. Oosterhof raakt gepikeerd en legt de portefeuille Stadsvernieuwing neer.
De crisis rond de kermis op zondag bij het nautische evenement Sail Kampen, dat plaatsheeft tijdens de paasdagen, komt tegen deze achtergrond niet geheel uit de lucht vallen. Weliswaar is duidelijk dat Oosterhof de verantwoordelijkheid heeft voor het verlenen van een vergunning voor Sail. Onbegrijpelijk vinden velen het echter dat hij daarbij de gevoeligheden rondom de zondagsrust in Kampen onvoldoende lijkt in te zien.
Tegen het advies van de zes wethouders en ook tegen het informele advies van vele raadsleden in, zet de burgemeester door. Híj is immers verantwoordelijk voor de vergunningverlening. En bovendien heeft hij de organisatie van Sail zover weten te krijgen dat meer dan de helft van alle kermisattracties op zondag stilstaat.
Een kundig bestuurder, dat is het oordeel van veel betrokkenen over Oosterhof. Maar een oud-Statenlid meent dat de oud-gedeputeerde op cruciale punten soms steken laat vallen. „Juist op momenten dat je van een bestuurder verwacht dat hij tegenstellingen overwint, zet hij de hakken in het zand. In plaats van een oplossing te creëren, ontstaat daardoor een groter probleem.”
De bemiddelingspoging die commissaris der Koningin Jansen opstart, wordt daarom een vuurproef voor het burgemeesterschap van Oosterhof. Slaagt hij erin bezwaren van raad en college uit de weg te ruimen? En heeft hij nog voldoende krediet in de lokale politiek om aan te blijven? Het zou opvallend zijn als daarvan geen sprake was. Nog maar een maand geleden werd Oosterhof met steun van de gemeenteraad herbenoemd voor zes jaar. Begin volgende week zal blijken of de houdbaarheidsdatum van die steunverklaring al is verlopen, of nog kan worden opgerekt.