Marokko begint betaling aan slachtoffers Jaren van Lood
RABAT (ANP) – De Marokkaanse overheid is begonnen met het uitkeren van schadevergoedingen aan slachtoffers van de Jaren van Lood. Het is de eerste keer na de openbare hoorzittingen van een speciale commissie dat er schadevergoedingen worden uitgekeerd.
De aanduiding Jaren van Lood betreft de periode van Marokko’s onafhankelijkheid in 1956 tot de dood van Marokko’s vorige koning Hassan II in 1999. Tijdens de regeerperiode van Hassan II waren martelingen, verdwijningen en ontvoeringen door het overheidsapparaat aan de orde van de dag. Het bekendste voorbeeld is de geheime woestijngevangenis Tazmamart, waar soms hele families onder erbarmelijke omstandigheden gevangen zaten.Koning Mohammed VI stelde in 2004 de Instantie voor Rechtvaardigheid en Verzoening (IER) in om de misstanden tijdens het regime van zijn vader te onderzoeken. Slachtoffers werden opgeroepen hun verhaal te vertellen. Op verschillende plaatsen in het land waren openbare hoorzittingen met als bedoeling de waarheid te achterhalen, herhaling te voorkomen en Marokko te verzoenen met zijn verleden. De instelling van de waarheidscommissie werd internationaal toegejuicht. Toch was er ook kritiek van mensenrechtenorganisaties: anders dan bij de Waarheidscommissie in Zuid–Afrika over de periode van apartheid mochten in Marokko geen namen worden genoemd van verantwoordelijken.
In totaal komen 14000 slachtoffers en nabestaanden in aanmerking voor een individuele schadevergoeding. De bedragen variëren van 900 tot 135.000 euro per persoon, met een gemiddelde van 68.500 euro. De eerste klachten zijn al binnen. „De vergoedingen zijn verwaarloosbaar vergeleken bij het leed dat deze mensen hebben geleden’, zegt Mohammed Boukkili, bestuurslid van mensenrechtenorganisatie AMDH. „Bovendien zijn de criteria niet helder".
Dat betwist Mohammed er–Raissuni, voormalig commissielid en lid van het orgaan dat de schadevergoedingen uitkeert. „Er zijn vele criteria, die met name te maken hebben met de ontberingen die het slachtoffer en zijn familie hebben moeten doorstaan en de consequenties van het overheidsgeweld. De overwegingen zijn per geval na te lezen". Behalve een financiële vergoeding krijgen slachtoffers (psychische) gezondheidszorg en hulp bij reïntegratie. Ook moeten er gemeenschapsprojecten komen voor de regio’s die het zwaarst zijn getroffen.
