De kwestie lag dermate gevoelig dat PVV’er Sietse Fritsma het woord werd ontnomen door de Kamervoorzitter, toen hij zijn motie toelichtte. In een korte schorsing die daarop volgde, besloot Fritsma op instigatie van Verbeet zijn aanval op de beoogde staatssecretarissen in te trekken. De PvdA’er Aboutaleb, die staatssecretaris van Sociale Zaken wordt, is van Marokkaanse afkomst. Zijn partijgenoot Albayrak is van Turkse afkomst en gaat naar Justitie.

PVV–fractievoorzitter Geert Wilders beschuldigde Verbeet ervan „pure partijpolitiek" te bedrijven en noemde de gang van zaken „schandalig". De Kamervoorzitter vond dat verwijt onterecht. Volgens Verbeet trekt de PVV de loyaliteit van Kamerleden en bewindslieden met twee paspoorten in twijfel en kon ze dat als voorzitter niet accepteren. „Ik ben er verantwoordelijk voor dat we elkaar respecteren".

Leden van de Eerste en Tweede Kamer moeten volgens de wet Nederlander zijn, maar ze mogen daarnaast nog een andere nationaliteit hebben. De PVV meent dat zowel Kamerleden als bewindspersonen geen dubbele nationaliteit meer mogen hebben, omdat het risico van belangenverstrengeling dreigt. In eerste instantie werd gevraagd die regel direct toe te passen bij de samenstelling van het kabinet–Balkenende 4, maar die toevoeging werd later op de dag dus geschrapt.

Het voorstel werd besproken tijdens een debat met minister Rita Verdonk (Integratie). Zij wilde niet op de motie zelf reageren, maar sprak er wel een voorkeur voor uit dat Kamerleden en bewindslieden alleen de Nederlandse nationaliteit hebben. „Ik vind het heel belangrijk dat volksvertegenwoordigers en bewindspersonen uitstralen dat ze trots zijn op hun Nederlanderschap".

De Kamerleden reageerden fel op zowel het plan van de PVV als op de reactie van Verdonk. Jeroen Dijsselbloem van de PvdA drong er bij Fritsma op aan „dit schandalige, kwestieuze voorstel" niet in te dienen. Naïma Azough van GroenLinks, die de Nederlandse en Marokkaanse nationaliteit heeft, noemde de motie „onkies en een parlement onwaardig".

Aboutaleb zelf verklaarde volledig loyaal te zijn aan Nederland. „Elke twijfel over mijn loyaliteit vind ik onbegrijpelijk. Ik heb een keuze gemaakt voor Nederland. Als je vraagt of ik veel waarde hecht aan mijn Marokkaanse paspoort, dan is dat niet het geval. Ik gebruik het niet eens".

De beoogd staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zei dat na een gesprek met Jan Peter Balkenende. De formateur ontving donderdag ook de toekomstig staatssecretarissen Sharon Dijksma, Jet Bussemaker, en Frans Timmermans. Eerder op de dag kwamen de beoogd ministers Ella Vogelaar, Jacqueline Cramer en Ronald Plasterk langs.

Terwijl de Tweede Kamer debatteerde over het Nederlanderschap, kwam de ChristenUnie bijeen om een nieuwe fractievoorzitter aan te wijzen. Zoals verwacht koos de fractie voor Arie Slob als opvolger van André Rouvoet, die minister voor Jeugd en Gezin wordt.