Motto
Klef, betuttelend, spruitjes - de leus van het nieuwe kabinet van CDA, PvdA en ChristenUnie, ”Samen werken, samen leven”, kreeg vorige week direct na de bekendmaking al veel kritiek. Vooral het woord ”samen” riep nogal wat weerzin op.
„Tjsonge, wat hebben ze hun best gedaan. Alle gekheid op een stokje: dit is natuurlijk een nietszeggend motto dat iedereen kan voeren. Niemand wil alleen werken of alleen leven. Een lege huls”, zo reageerde SP-Kamerlid Van Bommel. Waarschijnlijk had Van Bommel liever iets in de geest van een vroeger SP-motto gezien: ”Samen strijden, samen winnen”.VVD-leider Rutte werd ook al niet vrolijk van ”Samen werken, samen leven”. Betuttelend, een stap terug in de tijd. Bovendien gaan CDA, PvdA en ChristenUnie zich schuldig maken aan ouderwets potverteren, zei de liberaal. Daarom had de leus volgens hem moeten zijn: ”Samen uitgeven, samen stilstaan”.
Was dan helemaal niemand positief? Toch wel. FNV-voorzitter Jongerius noemde het motto „geestig.” Geen wonder: de Arbeidsvoorwaardennota 2006 van haar vakbond draagt precies hetzelfde motto. En ook de gemeente Bodegraven reageerde ronduit enthousiast. De leus van het college is, inderdaad: ”Samen werken, samen leven”.
Helemaal toevallig is dat niet. In het college van de Zuid-Hollandse gemeente zitten, behalve een lokale partij, PvdA en ChristenUnie onder leiding van een burgemeester van CDA-huize.
Wijn
Het was tot vorige week het ideale scenario voor de CDA-partijtop: Balkenende wordt opnieuw premier, fractievoorzitter Verhagen krijgt zijn gedroomde post op Buitenlandse Zaken en huidig minister Wijn van Economische Zaken neemt dan het stokje over van Verhagen.
Maar bij zoiets moet wel iedereen willen meewerken. In dit geval heette de boosdoener Wijn. Vorige week kondigde hij zijn vertrek uit de politiek aan. Voor velen was dat een grote verrassing. De bewindsman -vraag hem een lantaarnpaal te verkopen als een fiets en het lukt hem- geldt al lange tijd als de perfecte premierskandidaat na het tijdperk-Balkenende.
Zelf zegt Wijn gewoon niet verder te willen in de politiek. De Haagse politiek heeft hij altijd gezien als een tijdelijke onderbreking van zijn loopbaan in het bedrijfsleven. Ingewijden in de fractie menen echter dat hij graag minister was gebleven en is weggegaan omdat hij zich niet wilde voegen naar de wil van Balkenende en Verhagen.
Sinds augustus woedt er achter de schermen een kleine machtsstrijd, zeggen ingewijden. Wijn heeft toen naar eigen zeggen de partijtop al laten weten niet beschikbaar te zijn voor het fractievoorzitterschap. Maar ach, zo dacht de top: Wijns nukkigheid trekt vanzelf wel bij, hij bezit voldoende katholieke souplesse. „Het fractievoorzitterschap, anders niets”, zo hield het partijbestuur hem voor.
De uitkomst is bekend. Wijn hield woord en verlaat nu, ogenschijnlijk zonder wroeging of pijn, de politiek. Ook dat is katholieke souplesse.
PJD
Chemie
CDA-fractievoorzitter Balkenende nam tweede man Verhagen mee naar de formatietafel, ChristenUnievoorzitter Rouvoet deed hetzelfde: hij vroeg Slob hem te assisteren. En riep Bos de hulp in van Albayrak, nummer 2 op de lijst van Kamerleden? Nee, hij koos voor nummer 13, Tichelaar.
Op het eerste gezicht misschien een onlogische keus, nader beschouwd een gouden greep. Tichelaar is de CDA-watcher van zijn partij. Op elke CDA-vergadering die ertoe doet, laat hij zijn gezicht zien. Zo leerde hij in de loop der tijd alle CDA-politici en hun standpunten van haver tot gort kennen.
Waar CDA en PvdA in 2003 nog wegens gebrek aan chemie met knallende ruzie de onderhandelingstafel verlieten, betaalde de tijdsinvestering van Tichelaar zich nu uit. „De ontzaglijk goede band tussen Verhagen en Tichelaar is doorslaggevend geweest”, onthulde Bos in de Volkskrant. „Die gaven elkaar af en toe een knipoog en dan gingen ze samen buiten op de gang even praten. Dus als het binnen stokte, probeerden zij buiten bij een sigaretje in gesprek te blijven.” De „vrolijkheid” van Tichelaar bleek uitstekend samen te gaan met Verhagens „katholieke pragmatisme.”
Bos zei nog veel van Tichelaar te kunnen leren. Daar krijgt hij nu, in het kabinet, vier jaar lang alle gelegenheid toe. Wie weet ontstaat er dan eindelijk ook een uitstekende chemie tussen Balkenende en Bos.
KdG
Vrede
De CDA’er Balkenende en de PvdA’er Bos deden er vorige week alles aan om te laten zien dat ze met elkaar door één deur konden. De kemphanen uit de verkiezingstijd zijn nu de tortelduifjes van de formatie, tenminste zo lijkt het.
Direct voorafgaand aan de presentatie van het regeerakkoord lieten de onderhandelaars zien dat ze in ieder geval letterlijk door één deur konden. Samen het ChristenUnieonderhandelaar Rouvoet kwamen ze uit het Catshuis en lieten zich al grollend en grappen makend door de toegestroomde fotojournalisten op de gevoelige plaat vastleggen. Op het laatste moment werd besloten niet de voordeur van het Catshuis te gebruiken, maar de achterdeur.
Dat deden ze niet om daarmee te suggereren dat het regeerakkoord in een achterkamertje is opgesteld - hoewel dat feitelijk wel het geval is. Ook niet om aan te geven dat er in de toekomst het een en achter via achterdeurtjes geregeld kan worden. Nee, de onderhandelaars kwamen, met informateur Wijffels op de achtergrond, via de achterdeur naar buiten omdat daar het winterzonnetje zo lieflijk scheen.
De opzet, naar verluidt bedacht door de directeur Van der Wulp van de Rijksvoorlichtingsdienst, slaagde. Het leverde tal van mooie plaatjes op. De vrede lijkt getekend.
GV
Agenda
De Tweede Kamer debatteert deze week over tal van kleinere onderwerpen. De meeste tijd besteedt de Kamer aan een wetsvoorstel dat de herstructurering van de Raad van State regelt.