Het college van procureurs-generaal (de top van het openbaar ministerie) verklaarde eind vorig jaar al dat het resultaat van deze proeven in lopende strafzaken niet meer kan worden gebruikt als bewijs. In afgesloten zaken informeert justitie de veroordeelde en diens advocaat. Die kunnen om herziening van de zaak bij de Hoge Raad vragen.Onder de 2685 proeven, verricht tussen september 1997 en maart vorig jaar, zijn ook zaken die later zijn geseponeerd of waarin de verdachte uiteindelijk werd vrijgesproken. In hoeveel zaken het tot een veroordeling kwam, wordt nog onderzocht.

Justitie kan niet aangeven hoeveel gevallen tot een herzieningsverzoek bij de Hoge Raad leiden. In veel zaken is de geurproef onderdeel van het bewijs. Advocaten zullen zelf moeten afwegen of het zin heeft zo’n verzoek in te dienen. Ook is niet aan te geven hoeveel zaken de Hoge Raad daadwerkelijk zal behandelen.

„Dit is een heel ingrijpende zaak en het had natuurlijk niet mogen gebeuren”, zei minister Hirsch Ballin van Justitie gisteren in een reactie. „Het openbaar ministerie neemt het hoog op dat de politie niet volgens de afgesproken regels heeft gewerkt.”

De proeven worden uitgevoerd met metalen buisjes waarvan de verdachte er één enige tijd heeft vastgehouden. De hond ruikt voorafgaand aan een proef aan een voorwerp (bijvoorbeeld een mes) dat mogelijk door de verdachte bij het misdrijf is gebruikt. De vastgehouden buisjes worden achter elkaar op een rij gelegd. De hond heeft tot taak het juiste buisje aan te wijzen.

Om elke vorm van sturing van de hond te voorkomen, mag de hondengeleider niet weten op welke plaats in de rij zijn assistent het buisje van de verdachte heeft gelegd, luiden de regels voor een blinde geursorteerproef. Volgens het openbaar ministerie is het daarmee vaak fout gegaan.

Het Nederlands Politie Instituut heeft geen aanwijzingen dat ook in andere delen van het land fouten zijn gemaakt bij de uitvoering van de geurproeven. Een woordvoerder zei dat bij onder meer de korpsen Rotterdam-Rijnmond en Limburg-Zuid inventarisaties zijn gehouden.

Of het verkeerd uitvoeren van de proeven gevolgen heeft voor de betrokken politiemensen, is nog onbekend. De rijksrecherche is nog zeker een maand bezig met het onderzoek. Op basis van de resultaten daarvan bekijkt de officier van justitie of en, zo ja, welke stappen genomen moeten worden.