De premier richtte zich in zijn toespraak in het Engels rechtstreeks tot voorzitter Barroso van de Europese Comissie, die donderdag Nederland bezoekt. Deze stelde eerder deze week dat Nederland haast moet maken met het vinden van een oplossing voor de door de bevolking afgewezen grondwet.Volgens Barroso had Balkenende verwachtingen gecreëerd toen hij samen met staatshoofden en regeringsleiders van 24 andere landen de tekst voor de Europese grondwet ondertekende.

Een half jaar later stemden de Nederlanders in een referendum tegen de tekst. Ook de Franse bevolking keurde de grondwet af. Achttien landen, goed voor ongeveer drie vijfde van de totale Europese bevolking, hebben de tekst wel geratificeerd.

Balkenende wees er donderdag op dat die afwijzing van de Nederlanders en Fransen kristalhelder was. In veel opzichten is en blijft het nationale primaat het belangrijkste, maar op andere terreinen is een Europese benadering effectiever, zei de premier. Zodra er een nieuwe regering is, zijn we er snel uit, gaf hij aan.

Uit het woensdag gepresenteerde regeerakkoord bleek al dat Balkenende de zeggenschap over zaken als pensioenen, sociale zekerheid, belastingen, onderwijs en gezondheidszorg niet aan Brussel wil overlaten. Maar hij wil wel meer samenwerking op het terrein van verbetering van de economie, de aanpak van milieuproblemen, het energiebeleid, asiel– en migratiebeleid en de bestrijding van terrorisme en criminaliteit.

Of de Nederlanders zich nog een keer mogen uitspreken over een nieuw verdrag willen de nieuwe coalitiepartners CDA, PvdA en CU laten afhangen van een advies van de Raad van State over de tekst.