Het groene front is niet tevreden. Het tweetal kondigde weliswaar het voornemen aan om de fabrikanten van personenwagens te verplichten in de toekomst schonere motoren in te bouwen, maar de normen die daarbij zullen gelden, zijn minder streng dan aanvankelijk de bedoeling was. Het lukte de machtige lobby van de betrokken sector om met steun van de Duitse politiek de beoogde voorschriften af te zwakken, de Griekse commissaris Stavros Dimas moest concessies toestaan.Het college van voorzitter Barroso plaatst het thema klimaatverandering hoog op de agenda. Het proclameerde vorige maand ambitieuze doelstellingen om de dreiging op dat terrein aan te pakken. De tegenkrachten zijn echter fors. Door onderlinge onenigheid en onder invloed van druk van buitenaf verdwenen de plannen voor minder vervuilende voertuigen twee weken geleden van tafel. Pas woensdag viel een besluit, over een inmiddels gewijzigde versie.

Het verzet tegen de ingreep die Dimas in eerste instantie bepleitte, stond onder aanvoering van zijn Duitse collega Günter Verheugen. Die wierp zich op als verdediger van vooral de nationale belangen. Diverse politici in zijn land, die vrezen voor aantasting van de concurrentiekracht van het bedrijfsleven, betuigden openlijk instemming met die opstelling. Hun redenering: Dimas heeft makkelijk praten; Griekenland beschikt niet over een automobielindustrie, terwijl wij wat betreft economie en werkgelegenheid in sterke mate afhankelijk zijn van die branche. Bij dit laatste moeten we bedenken dat Audi, BMW, Mercedes, Porsche en Volkswagen allemaal hun thuisbasis hebben bij onze oosterburen.

Die ruziën met Brussel trouwens ook over de hoogte van de limiet voor de totale CO2-emissie die zij voor de komende jaren vanuit de EU opgelegd krijgen in het kader van het Kyotoprotocol. Al die heibel manoeuvreert bondskanselier Merkel in een lastige positie. Zij bekleedt momenteel het voorzitterschap van de Unie en van de G-8 en in beide fora wil zij het probleem van de opwarming van de aarde tot prioriteit verheffen, maar weerstand vanuit Berlijn tegen concrete acties op dat gebied ondermijnt haar geloofwaardigheid in dit opzicht.

Barroso en Dimas maanden de Duitsers in de achterliggende dagen niet te veel tegen te stribbelen en riepen hen op juist een voorbeeldfunctie te vervullen. Als jullie niet meewerken, doet de rest van Europa dat waarschijnlijk evenmin en laat straks de hele wereld het afweten, waarschuwen zij.

De EU heeft in het verleden met de autoproducenten een deal gesloten dat in 2008 de hoeveelheid kooldioxide die nieuwe modellen de lucht inblazen, zal zijn teruggedrongen tot gemiddeld 140 gram per kilometer. Er trad tot dusver een daling op van 186 gram in 1995 naar, het jongste cijfer dat beschikbaar is, 163 gram in 2004. Dat betekent onvoldoende voortgang om de afgesproken reductie te halen.

Daarom zette Dimas in op een bepaling dat in 2012 het niveau omlaag dient te zijn gebracht tot 120 gram, wat correspondeert met een brandstofverbruik van 4,5 liter diesel of 5 liter benzine per 100 kilometer. In het nu verschenen zogeheten strategiedocument is echter een streep getrokken bij 130 gram. Op een later tijdstip zal de Commissie een wetsvoorstel indienen bij de raad van ministers en het Europees Parlement om die door toepassing van nieuwe technologieën te realiseren beperking van 20 procent af te dwingen.

Flankerende maatregelen in wat wordt aangeduid als een „geïntegreerde benadering” moeten zorgen voor de overige 10 gram. Daarbij kunnen we denken aan het gebruik van meer biobrandstof, een zuiniger rijgedrag, een betere controle op de juiste bandenspanning en aanpassingen in de infrastructuur die de doorstroming op het wegennet bevorderen.

Is het milieu de verliezer van de onderhandelingen binnen de Commissie? Dimas ontkent dat met stelligheid. „We hebben de last verschoven van de automobielindustrie naar andere actoren in dit verband, maar het resultaat blijft hetzelfde”, benadrukte hij woensdag bij de presentatie van het compromis. Hij sprak zelfs van een „lakmoesproef.” „We zullen met dit pakket bewijzen dat we onze doelstellingen op milieugebied naleven”, aldus de EU-bestuurder. Verheugen voegde eraan toe dat als het gaat om schone auto’s vanuit mondiaal perspectief bezien Europa nog altijd de meeste ambitie toont.