Het contract werd in november 2005 getekend. Minister Donner van Justitie gaf in februari 2006 het officiële startsein voor de bouw van de moskee, die een minaret van 42 meter moet krijgen.Het bestuur van het Amsterdamse stadsdeel De Baarsjes en de woningbouwvereniging Het Oosten, die bij de bouw betrokken is, hebben juist met de moskeevereniging Aya Sofya, onderdeel van Milli Görüs Noord Nederland, afgesproken dat de moskee onafhankelijk blijft van het Europese hoofdkantoor van Milli Görüs in Keulen. Dat staat namelijk als zeer conservatief bekend.

De afspraak staat in een convenant, dat alle partijen vorig jaar zomer, ongeveer driekwart jaar na het geheime contract, ondertekenden. De moskeevereniging beloofde toen dat ze haar aandelen niet aan Milli Görüs in Duitsland zou overdragen. De moskee zou „financieel, juridisch en mentaal” onafhankelijk blijven van het hoofdkantoor in Keulen.

Het stadsdeel en Het Oosten vreesden namelijk dat Keulen zich te veel met de gang van zaken in de moskee zou gaan bemoeien. Enkele maanden daarvoor had het Europese hoofdkantoor het voltallige bestuur van Milli Görüs Noord Nederland aan de kant geschoven en vervangen door conservatieve figuren. Directeur Haci Karacaer van Milli Görüs Noord Nederland, die de integratie van de Turkse moslims in de Nederlandse samenleving een warm hart toedroeg, trad af.

Het contract met het Duitse hoofdkantoor is ondertekend door Üzeyir Kabaktepe, een Turkse Nederlander die tot oktober 2006 directeur was van beleggingsmaatschappij Manderen BV. Dat bedrijf coördineert de bouw van het gebedshuis en beheert ook de aandelen. In de uitzending van KRO Reporter zegt hij dat het hoofdkantoor in Keulen hem „geestelijk onder druk” heeft gezet om te tekenen. „Tegen al mijn geweten in, maar ik stond met mijn rug tegen de muur.”

Het Amsterdamse stadsdeel heeft vorige maand de ontwerpbouwvergunning voor de moskee ter inzage gelegd. Daarmee wilde het de druk op de betrokken partijen opvoeren om vaart te maken met het bouwproces. Door een conflict tussen de woningcorporatie en Aya Sofya is nog niet met de bouw begonnen.

Een woordvoerder van Het Oosten zei gisteren al enige weken te weten van het contract. „Hiermee wordt duidelijk dat Milli Görüs in Duitsland al langere tijd bezig is om invloed uit te oefenen op de Westermoskee. Dat is vreemd, omdat we ook documenten hebben waarin het tegendeel wordt beweerd. Daarin staat juist dat ze de financieel-juridische afhankelijkheid respecteren.”

De woningcorporatie wil nu „glashelder” weten welke beweringen nu wel en niet kloppen. „We zullen contact opnemen met het bestuur in Nederland”, aldus de zegsman. „In elk geval staat nu onomstotelijk vast dat alle bestuurswisselingen van de afgelopen tijd hiermee te maken hebben. Er komt steeds meer naar boven.”

Voorzitter Fatih Dag van Aya Sofya zei gisteren niet van het geheime contract op de hoogte te zijn. Hij zal de komende dagen de zaak uitzoeken. Dag voorspelde vorige maand dat de gesprekken met Het Oosten over de bouw van de moskee nog ongeveer twee maanden zouden duren. Het bouwwerk kost 18 miljoen euro. Aya Sofya, die het gehele bedrag voor zijn rekening neemt, komt nog ongeveer 4 miljoen te kort.

CDA-Kamerlid Sterk liet weten verontrust te zijn door deze nieuwe informatie. Zij heeft aangekondigd hierover schriftelijke vragen te stellen aan minister Hirsch Ballin (Justitie).