De kabinetten-Balkenende gingen in de afgelopen jaren bij de bepaling van het financieel beleid uit van voorzichtige groeiramingen van het Centraal Planbureau. Naar verluidt willen de toekomstige coalitiepartijen, CDA, PvdA en ChristenUnie, uitgaan van meer realistische groeicijfers. Daardoor kan het nieuwe kabinet in vier jaar zo’n 6 miljard extra besteden.Het Centraal Planbureau rekende voor dat een voorzichtige groeiraming van 1,75 procent per jaar het nieuwe kabinet jaarlijks 6,5 miljard oplevert voor nieuw beleid. Door uit te gaan van 2 procent economische groei, komt daar 1,5 miljard euro per jaar bij.

De huidige minister van Financiën, de VVD’er Zalm, noemde het woensdag „onverstandig” als een nieuw kabinet zou afstappen van de voorzichtige groeiramingen. Volgens de bewindsman neemt de kans op financiële tegenvallers daardoor toe.

Ook de fracties van VVD en D66 in de Tweede Kamer reageren afwijzend. VVD-Kamerlid Weekers vindt het „zorgwekkend” dat de drie beoogde coalitiepartners het voorzichtige beleid van Zalm willen loslaten. Volgens de VVD’er heeft de PvdA de onderhandelingen met het CDA gewonnen. D66-fractievoorzitter Pechtold noemt het hanteren van een hogere groeiraming „gemakzuchtig.”

Naar verluidt is de wens uit te gaan van meer realistische groeicijfers afkomstig van de PvdA. Om toch een degelijk financieel beleid te voeren, zouden de toekomstige coalitiepartners streven naar een begrotingsoverschot van bijna 1 procent. Verder willen ze vasthouden aan de zogeheten Zalmnorm. Kern daarvan is dat financiële meevallers worden gebruikt om het tekort te verkleinen.

De onderhandelaars van CDA, PvdA en ChristenUnie, Balkenende, Bos en Rouvoet, spraken woensdag volgens ingewijden onder meer over de heffingskorting, het overdraagbare belastingvoordeel voor niet-werkende partners. Het CDA wil dat voordeeltje schrappen omdat het gehuwde niet-werkende vrouwen onvoldoende aanspoort om een baan te zoeken. Ook is er gesproken over meer marktwerking in de gezondheidszorg.

Het nieuwe kabinet zal de oud-premiers Lubbers en Kok vragen voorzitter te worden van twee staatscommissies. De ene moet de woningmarkt onderzoeken en de andere moet de vergrijzing in kaart brengen.

Naar verwachting zullen de onderhandelaars pas begin volgende week een conceptregeerakkoord aan hun fracties voorleggen. Begin deze week dachten de onderhandelaars dat ze hun onderhandelingsresultaat vrijdag konden presenteren.

Het wetenschappelijk instituut (WI) van de ChristenUnie heeft zijn oud-directeur, prof. dr. R. Kuiper, voor een dag per week benoemd als meedenker voor het nieuwe kabinet. Hij gaat zich onder andere buigen over de vraag hoe een kabinet van CDA, PvdA en ChristenUnie het jeugd- en gezinsbeleid kan vormgeven. Verder zal hij onderzoeken hoe zijn partij moet omgaan met de abortuswetgeving.

Kuiper vertrok vier jaar geleden bij het WI en is sindsdien hoogleraar reformatorische wijsbegeerte in Rotterdam en lector samenlevingsvraagstukken aan de Gereformeerde Hogeschool Zwolle.