Sinds de economische crisis van 1997 opende Thailand zijn markt, om snel buitenlandse investeringen aan te trekken. Vandaag is er in Thailand al een honderdtal grote supermarkten, een verdubbeling sinds 1997. Kenners voorspellen dat dat tegen 2005 zal stijgen tot 200.

De Britse keten Tesco Group voert het lijstje aan met 35 filialen in het hele land, waarvan er zestien zijn geconcentreerd in de hoofdstad Bangkok. Tesco wil tegen 2005 nog vijf nieuwe filialen openen, zodat de totale investering van de groep in Thailand zal oplopen tot 963 miljoen euro. Maar ook de Franse ketens Carrefour en Casino, de Hollandse Royal Ahold’s Top en Makro en het Belgische Food Lion hebben al een stevige voet aan de grond. De buitenlandse ketens hebben momenteel al 40 procent van de kleinhandel in handen, vier jaar terug was dat slechts 10 tot 20 procent. Ondertussen blijven de kleine winkels sluiten in een tempo van 10 tot 20 procent per jaar.

De vereniging van handelaren van de provincie Chanthaburi, 290 kilometer ten zuidoosten van Bangkok, protesteerde deze maand tegen een nieuwe vestiging van Tesco-Lotus. „De grote supermarkten bieden een enorme diversiteit aan producten aan, tegen lage prijzen en met een betere dienstverlening. Met ons beperkte budget kunnen wij daar nooit mee concurreren”, aldus de eigenares van een klein warenhuis in Chanthaburi. Kamhaeng Sorntanarat, voorzitter van de handelaren van Chanthaburi, geeft het voorbeeld van de provincie Saraburi, 108 kilometer van Bangkok. Voordat Tesco daar een grote supermarkt neerzette, konden zo’n 1000 kleine winkels er overleven. Nu blijven er nog slechts 200 winkels over.

De kleinhandelaars dringen er bij de regering van eerste minister Thaksin Shinawatra op aan dat die de groei van de grote ketens tegenhoudt. Ze beschuldigen de regering ervan dat ze de ketens de hand boven het hoofd houdt. In 1998 moest het parlement wetten goedkeuren die een grotere buitenlandse deelname aan de Thaise economie toelaten, als voorwaarde om een krediet van ruim 17.000 miljoen euro los te krijgen van het Internationaal Monetair Fonds. De ministerraad bereidt momenteel wel een wetsvoorstel voor om beperkingen op te leggen aan de vestigingsplaats en de openingsuren van grote supermarkten. Maar de vice-minister van Handel voegt er onmiddellijk aan toe dat Thailand de ketens geen verregaande beperkingen kan opleggen, gezien de integratie van Thailand in de Wereldhandelsorganisatie.

Volgens het onderzoeksinstituut voor ontwikkeling in Thailand verdwijnen door de opkomst van de grote supermarkten negen van de tien kleine winkels. De consumenten profiteren er wel van, aangezien zij betere prijzen krijgen, benadrukt het instituut. „Maar als eenmaal de ketens de volledige markt in handen hebben, kunnen zij naar eigen believen de prijzen verhogen”, waarschuwt Kamhaeng Sorntanarat.