Handelsministers bijeen in Davos
AMSTERDAM (ANP) - Ongeveer dertig handelsministers komen vrijdag in Davos bijeen in een nieuwe poging het vastgelopen overleg over een vrijere wereldhandel vlot te trekken.
De bijeenkomst vindt plaats in de marge van het World Economic Forum dat in het Zwitserse skioord wordt gehouden. Binnen twee maanden moet het handelsoverleg concrete resultaten opleveren. Lukt dat niet, dan lopen de onderhandelingen opnieuw enkele jaren vertraging op.Aan opgeschoven deadlines was er de afgelopen jaren geen gebrek in de onderhandelingen over een vrijere wereldhandel, die onder de vlag van de Wereldhandelsorganisatie WTO worden gehouden. De besprekingen, die beter bekend staan als de Doharonde, hadden eigenlijk al afgerond moeten zijn. Door onenigheid over vooral landbouwsteun liggen de onderhandelingen al meer dan twee jaar achter op schema.
De Doharonde begon in 2001 in de gelijknamige hoofdstad van de Golfstaat Qatar en beoogt in feite twee doelen. Door het wegnemen van handelsbelemmeringen moet de wereldeconomie een verdere impuls krijgen. Daarnaast moet de positie van ontwikkelingslanden worden versterkt. Sinds juli vorig jaar liggen de besprekingen stil.
De zaak draait nu in feite om een enkele datum: 1 juli. Op die dag loopt het onderhandelingsmandaat af van de Amerikaanse regering. Tot die tijd kan ze in de persoon van handelsgezant Susan Schwab een akkoord sluiten, waartegen het Congres alleen maar ja of nee kan zeggen. Lukt dat niet, dan kan het Congres zich inhoudelijk met de Doharonde bemoeien en amendementen indienen, met alle vertraging van dien.
Nu is het zo dat het onderhandelingsmandaat van de Amerikaanse regering kan worden verlengd, maar daar gelden bepaalde regels voor. Om verlenging juridisch mogelijk te maken moet president Bush eind maart al een voorstel daartoe indienen. Hij moet het Congres dan wel concreet duidelijk maken waar die verlenging toe dient en daarvoor zal hij enkele concrete resultaten uit het handelsoverleg moeten kunnen voorleggen. Davos speelt daarin een belangrijke rol.
Volgens Winand Quaedvlieg van de werkgeversorganisatie VNO-NCW moet er „nu echt” een doorbraak komen. „Met goede voornemens red je het niet. Er moeten concrete knopen worden doorgehakt. Als het dit jaar niet lukt, kun je volgend jaar ook vergeten. Dan zijn er namelijk presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten en is alle aandacht daarop gericht. Tegen de tijd dat er dan weer gesproken wordt over een vrijere handel, is het dus algauw 2009.”
VNO-NCW ondertekende donderdag een verklaring waarin het gehele Europese bedrijfsleven een oproep deed tot het welslagen van de handelsbesprekingen. Die verklaring werd ook ondertekend door enkele tientallen bestuursvoorzitters van grote ondernemingen, zoals Akzo, Philips en ABN AMRO. Op die manier wilden ze duidelijk maken dat de WTO-onderhandelingen hun bedrijven direct aangaan.
Als het doemscenario van 2009 uitkomt, heeft de Doharonde er volgens Quaedvlieg een probleem bij. Hij wijst erop dat de agenda die nu op tafel ligt, dateert uit 2001. „Toen keek men vooruit naar de wereldhandel in 2010. In 2009 is dat beeld verouderd, dan moet je nadenken over 2020”, aldus Quaedvlieg.
„In 2020 heeft de wereldhandel regels nodig voor investeringen, voor mededinging. Je kunt dan ook denken over een tariefvrije wereld, in plaats van over tariefverlaging. Wellicht ligt er tegen die tijd ook een veranderde visie op het landbouwbeleid. De Doha-agenda volstaat dan niet meer.
Je kunt daarom beter nu het laaghangend fruit uit de Doharonde plukken en gaan werken aan een nieuwe handelsagenda voor een nieuwe ronde, dan nog jaren blijven dooronderhandelen over Doha. En de Doha-agenda kan op dit moment wel degelijk een impuls geven aan de wereldeconomie als er nog een paar stappen worden gezet door de onderhandelaars.”