Doel van een en ander is een halvering binnen drie jaar van het huidige aantal werklozen (nu vier miljoen). De commissie stond onder leiding van de 60-jarige Peter Hartz, directeur arbeidszaken bij Volkswagen AG. Het rapport telt bijna 350 pagina’s, is vrijdag overhandigd aan bondskanselier Gerhard Schröder en zal zeker een belangrijke rol gaan spelen in de verkiezingen die over zes weken staan gepland. Waarnemers zien het rapport-Hartz als Schröders laatste poging om alle kritiek van de hand te kunnen wijzen. Hij had namelijk beloofd voor de verkiezingen de werkloosheid naar 3,5 miljoen te brengen en dat is mislukt. Het weekblad Der Spiegel noemde het rapport een „halfhartig compromis”. Schröders voornaamste rivaal, Edmund Stoiber, noemde de voorstellen onvoldoende om de problemen werkelijk aan te pakken.

In het voorstel gaan de arbeidsbureaus op de schop. Die moeten doelmatiger en motiverender gaan werken. Hartz wil met een staatslening van miljarden euro’s een miljoen nieuwe banen scheppen, vooral in het oosten van het land. De voormalige DDR kent een twee keer zo hoge werkloosheid als het westen van Duitsland.

Nieuwe regels moeten ervoor zorgen dat alleenstaanden en mensen zonder kinderen sneller lagerbetaald werk moeten aannemen dat bovendien nog eens verder van huis is. De werkloosheidsuitkering gaat omlaag. Bedrijven krijgen een beloning voor het scheppen van werk en er moeten meer tijdelijke contracten komen. Zwartwerk moet worden tegengegaan.