Prinses Juliana maakt tussen 1925 en 1939 veel mee. In deze periode valt het jaar waarin zij achttien wordt. Dat betekent: het recht op de troon en zitting in de Raad van State. Om zich voor te bereiden op het koningschap gaat de prinses studeren in Leiden. Een heerlijke tijd voor haar.Het zijn ook de jaren waarin Nederland in een diepe economische crisis zit, waarin Hitler in Duitsland zijn opmars maakt en waarin pogingen worden ondernomen een man aan de prinses te koppelen, want de Oranjedynastie mag niet uitsterven. Verder heeft Juliana het verlies van haar grootmoeder Emma en haar geliefde vader, prins Hendrik, te verwerken.

Dramaserie
Genoeg elementen voor een speelfilm, dacht de Evangelische Omroep. In november zond de omroep een vierdelige tv-serie over prinses Juliana tussen haar 18e en 28e levensjaar uit. De dramaserie laat volgens de EO zien hoe prinses Juliana deze jaren heeft beleefd. Zorgvuldiger was het geweest als de omroep had gezegd: „zou kunnen hebben beleefd.”

Al snel ontstond het idee om het verhaal ook in boekvorm uit te geven. Reina en Margreet Crispijn kregen de opdracht het filmscript om te werken tot een boek. Het resultaat is een vlotlopend verhaal, al is hier en daar merkbaar dat het boek onder grote tijdsdruk tot stand is gekomen.

Aan het schrijven van het script en het boek ging veel onderzoek vooraf. Dat is ook terug te zien in het boek. Veel waargebeurde details zijn erin terug te vinden. Dat is de positieve kant.

Bij het maken van een film ontkomt men er echter niet aan bepaalde onderdelen te overaccentueren, anders wordt het resultaat niet spannend genoeg. Zo ligt in dit verhaal over Juliana’s leven een sterk accent op de moeilijke relatie die de spontane prinses met haar strenge, behoudende moeder, koningin Wilhelmina, zou hebben gehad.

Wilhelmina worden de woorden toegedicht: „Ze hield erg veel van haar dochter, maar af en toe gedroeg het kind zich als een lastige kleuter.” Verderop staat: „Wilhelmina rechtte haar rug en keek haar dochter aan met een ijzige blik in haar blauwe ogen.” Bij de lezer blijft een onaangenaam beeld van Wilhelmina hangen. Wie het verhaal van de oude koningin zelf leest in haar wellicht wat rooskleurige levensmijmering ”Eenzaam, maar niet alleen”, krijgt een heel ander beeld van haar.

Twijfels
In het boek wordt prins Hendrik tot vervelens toe belicht als een man die het niet nauw nam met de huwelijkstrouw. Een schuinsmarcheerder wordt hij keer op keer genoemd. Van enige liefde tussen de prins en koningin Wilhelmina zou geen sprake zijn geweest, als de lezer het boek mag geloven. Was het zo erg? Zo ja, is het chic dat te blijven benadrukken door heel het boek?

De uitgave suggereert ook dat Juliana al voor haar huwelijk twijfels had over de betrokkenheid van prins Bernhard op haar. De liefde zou haar echter blind hebben gemaakt voor de minder prettige kant van haar aanstaande echtgenoot. Ook dat zijn passages die prima passen in een roman, maar niet in een boek dat suggereert het „ware verhaal” te vertellen. Wie was er destijds bij? Het gevaar van een boek als dit is ook dat ze als waarheid in het geheugen van de lezer blijven leven.

De advertentie belooft daarnaast pagina’s met foto’s. Die zitten er inderdaad in, maar het gaat daarbij alleen om opnamen van de acteurs en actrices die in de tv-serie Juliana, Wilhelmina, Emma en prins Bernhard hebben gespeeld. Wie de echte Juliana wil zien, moet andere boeken ter hand nemen.

Mede n.a.v. ”Juliana. De jonge jaren van de prinses der Nederlanden”, door Reina en Margreet Crispijn; uitg. Kok Omniboek, Kampen, 2006; ISBN 978 90 5977 206 9; 253 blz.; € 16,90.