Kunstmatige uitgang zeer ingrijpend
APELDOORN - Een stoma is een kunstmatige uitgang voor ontlasting of urine. Als in de behandeling van een darmaandoening geen verbetering optreedt, is het soms noodzakelijk een deel van de ingewanden te verwijderen. Dat kan een stoma noodzakelijk maken, ook voor Castro, die dat echter zou hebben geweigerd.
DRIE SOORTEN - Een stoma wordt aangelegd als de urine en/of ontlasting het lichaam niet meer langs de natuurlijke weg kan verlaten. Er zijn grofweg drie soorten stoma’s: een dikkedarm- of colostoma, de ileostoma voor de dunne darm en de urinestoma. De laatste komt niet voor als gevolg van de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Zijn de darmen ontstoken, dan gaat het om een stoma die aangelegd is op de dikke of de dunne darm. Bij Fidel Castro zou een ileostoma zijn overwogen, aldus de Spaanse krant El Pais.(is0(VOORKEURPLAATSEN - Een stoma kan in principe op elke plaats op de buik worden aangelegd. Er is echter een aantal voorkeurplaatsen; een ileostoma op de rechteronderbuik, een colostoma op de linkeronderbuik, een dubbelloops ileostoma op de rechteronderbuik en een dubbelloops colostoma op de linkeronderbuik of bovenbuik.
ACCEPTATIE - Een stoma krijgen is heel ingrijpend, dus het is van belang dat de stomapatiënt zich goed voorbereidt. Maar niet alleen voor de patiënt, ook voor de familie. In principe kan iemand met een stoma alles doen. Een stoma hoeft geen belemmering te vormen.
POUCH - Tot de stomamogelijkheden behoort de pouch, een reservoir van de dunne darm aangesloten op de endeldarm. De Ileo Pouch Anale Anastomose is een ’hersteloperatie’ voor patiënten met colitis ulcerosa. De keuze van pouchtechniek hangt vooral af van de patiënt en de vertrouwdheid van de chirurg met een bepaalde techniek.
INRA-TECHNIEK - Een INRA is ook een soort stoma-oplossing. Uitgangspunt voor de INRA-techniek is een operatie waarbij het zieke weefsel wordt weggenomen en tegelijkertijd wordt voorkomen dat een patiënt een stoma krijgt. De hele dikke darm wordt verwijderd, maar de spierkoker van de endeldarm blijft staan. Vervolgens wordt het zieke slijmvlies verwijderd. Daarna wordt een stuk van de binnenkant van de dunne darm geprepareerd, van dezelfde lengte. Daarmee wordt de spierkoker van de endeldarm bekleed. Ten slotte wordt de dunne darm op de endeldarm aangesloten. Deze aansluiting is makkelijker te doen en daardoor ontstaan er minder complicaties.
DUBBELLOOPSTOMA - Een tijdelijk stoma met twee openingen op de buikwand: de ene is bedoeld voor afvoer van de ontlasting, de andere uitgang wordt gebruikt om de darmen te spoelen met medicijnen.
VERENIGING - Patiënten bepalen meestal zelf welk systeem zij willen gebruiken. Ze worden daarin graag geadviseerd. Net als andere landen heeft ook Cuba een stomavereniging.