De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Condoleezza Rice, is op een rondreis door het Midden-Oosten. Een van haar doelen is het vlot trekken van het gestrande vredesproces tussen Israël en de Palestijnen. Tijdens haar ontmoeting met de Israëlische premier Ehud Olmert kon Rice hem overtuigen om een topontmoeting te beleggen met de Palestijnse president Mahmud Abbas. Bij de bespreking is Hamas uitgesloten van deelname. Overbodig, Hamas had zelf nooit bij Israël aan tafel aangeschoven om te praten over een vredesproces. De onderlinge machtsstrijd in de Palestijnse gebieden gaat onder meer over de houding ten opzichte van Israël. Een regering van nationale eenheid wordt deels gedwarsboomd door de weigering van Hamas Israël te erkennen.Overbodig
Rice heeft niet veel te bieden aan de kemphanen in het Heilige Land. Zij werd door Bush met lege handen op pad gestuurd. Alleen de belofte dat Amerika zich actiever en met grotere betrokkenheid met het vredesproces zal bemoeien, is niet genoeg om een inmiddels gezonken proces weer vlot te trekken. Dat de Amerikaanse minister niet met een nieuw plan kwam, is niet zo vreemd. Inmiddels is het hele gebied tussen de Jordaan en de Middellandse Zee te bedekken met vredesplannen. Een nieuw plan was dan ook overbodig.

In feite is het vredesproces na de ontmoeting tussen Abbas en Rice nog dieper gezonken. Waar de Palestijnen en de Israëli’s zich tot voor kort nog aan het initiatief van Rusland, Amerika, de Europese Unie en de Verenigde Naties verbonden, nam Abbas daar na de ontmoeting met Rice impliciet afstand van. Een Palestijnse staat met tijdelijke grenzen, die op een later tijdstip definitief moeten worden vastgesteld, wijst hij af. Dit was een belangrijk onderdeel van de roadmap. Abbas is bang dat de tijdelijke grenzen van een dergelijke staat meteen ook de definitieve grenzen zullen worden.

Cadeautje
Rice had op haar rondreis toch nog een cadeautje voor Abbas meegebracht: 80 miljoen dollar om de factie van Abbas te versterken ten opzichte van Hamas.

Zo lang niet duidelijk is wie het in de Palestijnse gebieden voor het zeggen heeft, is een hernieuwd vredesproces nog ver weg. Mocht Hamas de bovenliggende partij worden, dan ziet ook de toekomst er niet rooskleurig uit. Om Fatah van Abbas te versterken is meer nodig dan 80 miljoen dollar. Israël zal Abbas daadwerkelijk iets moeten schenken. Bijvoorbeeld minder wegversperringen en Palestijnse arbeiders de mogelijkheid geven weer in Israël te komen werken.

Olmert lijkt dit niet van plan. Eerst moeten de Palestijnen stoppen met het dagelijks beschieten van steden als Sderot met zelfgemaakte rakketen. Zonder grote druk van Amerika op beide partijen zullen deze om elkaar heen blijven draaien en wachten totdat de andere de eerste stap zet. Maar in het Midden-Oosten mag je niet verliezen. Als eerste toegeven zal als teken van zwakte worden uitgelegd. Zowel Olmert als Abbas heeft al genoeg problemen om de eigen mensen ervan te overtuigen dat zij sterke leiders zijn.

Harten winnen
Het is onwaarschijnlijk dat de Amerikanen zelf echt geloven dat slechts een bezoek van Rice en 80 miljoen dollar het vredesproces nieuw leven kunnen inblazen. In dat licht is het moment van de hernieuwde interesse van Amerika voor het vredesproces dubieus.

En lijkt deze interesse vooral een bij voorbaat mislukte poging om de harten van de Arabieren te stelen voor het aangepaste Irakbeleid van Bush.

De auteur woonde en werkte lange tijd in het Midden-Oosten.