„Voorlopige Palestijnse staat onaanvaardbaar”
RAMALLAH - De Palestijnen vinden een voorlopige Palestijnse staat met tijdelijke grenzen niet aanvaardbaar. Dit heeft de Palestijnse president Mahmud Abbas zondag gezegd tegen de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Condoleezza Rice. De oprichting van een voorlopige Palestijnse staat is onderdeel van de door de VS gesteunde routekaart voor de vrede.
Palestijnse regeringsmedewerkers hebben zich de afgelopen weken steeds negatiever uitgelaten over het voorstel, waarover de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Tzipi Livni, vorige maand juist positieve geluiden liet horen. Kennelijk zijn de Palestijnen bevreesd dat zij uiteindelijk met een rompstaat worden afgescheept.„Wij bevestigden tegenover minister Rice onze verwerping van iedere tijdelijke of voorlopige oplossing, waaronder een staat met tijdelijke grenzen, omdat wij dit geen realistische optie achten”, zei Abbas op een gezamenlijke persconferentie met Rice in Ramallah.
Een naaste medewerker van Abbas, Mohammed Dahlan, zei na afloop van de ontmoeting dat Rice begrip had getoond voor het Palestijnse standpunt. Rice herhaalde op de persconferentie dat de VS de routekaart steunen, maar liet zich niet uit over het idee van een voorlopige staat. Zij zei ook dat haar was gevraagd om meer Amerikaanse betrokkenheid bij het vredesproces.
„Ik heb luid en duidelijk de roep om grotere Amerikaanse betrokkenheid bij deze processen gehoord”, zei Rice. „U heeft mijn toezegging dat dit precies is wat er zal gebeuren.”
Rice kwam echter niet met nieuwe voorstellen en liet in het midden hoe zij aan de grotere Amerikaanse bemoeienis gestalte wil geven.
Rice maakte wel een gebaar ten aanzien van Abbas, aan wie zij 65,8 miljoen euro in het vooruitzicht stelde voor de opleiding en uitrusting van de veiligheidsdiensten van Fatah. De Amerikaanse minister maakte duidelijk dat nauwlettend wordt toegezien op de besteding van de fondsen. Abbas zei dat het geld dringend nodig is voor de aanschaf van wapens waarmee de orde kan worden gehandhaafd. Hij beloofde dat het geld niet wordt misbruikt.
Rice reisde na afloop van haar ontmoeting met Abbas door naar Jordanië, waar koning Abdullah II haar waarschuwde voor de mogelijkheid van burgeroorlogen in Irak, Libanon en de Palestijnse gebieden, en in verband daarmee verzocht om hernieuwde Amerikaanse diplomatie.
Abdullah wees er ook op dat verzoening in Irak onmogelijk is zonder deelname van de soennieten. „Als een essentieel bestanddeel van de Iraakse maatschappij moet de Iraakse soennitische gemeenschap als partner betrokken worden bij de vormgeving aan de Iraakse toekomst”, zei Abdullah volgens zijn persdienst.
Rice sprak zaterdag in Israël onder meer met vicepremier Avigdor Lieberman, een radicale politicus die volgens Israëlische bronnen waarschuwde dat Israël de Gazastrook opnieuw zal binnenvallen. Lieberman zou ook hebben gezegd dat er zeker 30.000 man VN-troepen nodig zijn om Israël tegen de Palestijnen te beschermen.
Lieberman zei eerder dat Israël de Hamasleiders moet vermoorden, de gematigde Abbas moet negeren en moet weglopen van het internationale vredesoverleg. Hij staat met zijn ideeën in de marge, maar Rice wilde hem niettemin ontmoeten.
Rice probeerde de verwachtingen voor de resterende twee jaar van de termijn van Bush af te zwakken. Zij zou maandag in Israël nog een ontmoeting hebben met de Israëlische premier Ehud Olmert en morgen in Koeweit met acht Arabische ambtgenoten spreken.
De Arabische landen zullen Washington voor het blok zetten om Israël tot concessies te bewegen, aldus de bronnen. Het plan, genaamd ”Irak voor Land”, voorziet in een onafhankelijke Palestijnse staat in ruil voor inspanningen om de Amerikanen te redden uit de netelige situatie waarin zij in Irak zijn beland. Het plan zou morgen aan Rice worden aangeboden tijdens een ontmoeting met acht Arabische ministers van Buitenlandse Zaken in Koeweit.
Abbas zei dat hij vastbesloten is door te gaan met zijn plan voor vervroegde presidents- en parlementsverkiezingen, als de coalitiebesprekingen met Hamas mislukken. Vertegenwoordigers van Abbas en Hamas hebben vooruitgang gemeld tijdens twee weken van geheim overleg, hoewel tijdens het beraad herhaaldelijk problemen ontstonden over de verdeling van cruciale kabinetsposten en het regeringsprogramma.
Palestijnse bronnen zeiden dat Abbas een van de komende dagen naar Syrië zal reizen voor besprekingen met de aldaar in ballingschap verblijvende Hamasleider Khaled Mashaal. Gehoopt wordt dat de ontmoeting tussen Abbas en Mashaal zal leiden tot een doorbraak en een einde zal maken aan het bloedvergieten tussen Fatah en de Hamas, dat de afgelopen weken ten minste 35 levens heeft gekost.
Fatahbronnen zeiden eerder dat Abbas al maandag met Mashaal zou spreken, maar Hamasmedewerkers verklaarden dat het beraad is verschoven naar zaterdag. Abbas zelf noemde de berichten over een ontmoeting met Mashaal „voorbarig.” Hij sprak zaterdag met de Palestijnse premier Ismail Haniyeh over de voortgang in het coalitieberaad.
Rice zou maandag besprekingen voeren met de Israëlische premier Ehud Olmert en de Egyptische president Hosni Mubarak, en daarna doorreizen naar Koeweit. Mubarak zei dat hij de Amerikaanse president George Bush een brief had geschreven waarin hij aandringt op Amerikaanse hulp bij hervatting van het vredesproces.
Mubaraks woordvoerder Suleiman Awaad zei dat Egypte „een visie, ideeën en voorstellen” zal aanbieden.