In een uitspraak over het uitzetten van een 20-jarige Somalische asielzoeker stelde het Hof donderdag dat Nederland het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens heeft geschonden. Het is de tweede keer in relatief korte tijd dat het Europees Hof een besluit van de Nederlandse overheid corrigeert. In 2005 werd een beslissing over een uitzetting naar Eritrea teruggedraaid.Als mensen worden uitgezet naar een ander gebied in hun land van herkomst dan de regio waar zij vandaan komen, moet eerst worden gekeken of zij er wel veilig kunnen komen. Daarnaast moet worden beoordeeld of zij in een veilige situatie terechtkomen en niet door de lokale machthebbers worden teruggestuurd naar de eigen regio, zo stelt het Hof in zijn uitspraak.

VluchtelingenWerk noemt het opvallend dat het Hof stelt dat Nederland de beslissing om iemand uit te zetten niet alleen mag baseren op eigen informatie, het ambtsbericht, maar ook andere internationale bronnen zou moeten raadplegen. De organisatie pleit daarom met klem voor aanpassing van het beleid. „In Nederland worden mensen uitgezet die daadwerkelijk bescherming nodig hebben”, aldus directeur E. Huizing.

Het logische gevolg van de uitspraak is dat Nederland de in Amsterdam woonachtige man een verblijfsvergunning geeft, constateert zijn advocaat, M. Ferschtman. De vluchteling heeft in maart vorig jaar overigens wel een tijdelijke verblijfsvergunning gekregen. Hij valt onder de zogenoemde categorale bescherming, omdat Zuid-Somalië momenteel onveilig is.

Ferschtman meent dat het Hof structurele tekortkomingen in de Nederlandse vreemdelingenprocedure heeft blootgelegd. Volgens de advocaat moet de procedure worden aangepast, opdat asielzoekers beter worden beschermd.

De Somaliër vroeg in mei 2003 tevergeefs asiel aan. Toenmalig minister van Vreemdelingenzaken Verdonk wees zijn aanvraag onder meer af omdat de man niet hard kon maken dat hij bij terugkomst in zijn vaderland persoonlijk gevaar zou lopen. Dit ondanks het feit dat zijn vader en broer zijn vermoord door een rivaliserende clan en zijn zus diverse malen werd verkracht.

Daarop wilde de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) hem begin 2004 uitzetten naar het noorden van Somalië, dat volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken veilig gebied is.

Het Europees Hof zei donderdag dat een vluchteling niet hoeft aan te tonen dat hij zelf in grote problemen kan komen, maar dat het voldoende is als de asielzoeker behoort tot een groep die gevaar loopt. De Somaliër maakt deel uit van een onderdrukte minderheid in de omgeving van de hoofdstad Mogadishu, in het zuiden van het land.

De IND bestudeert de consequenties van de uitspraak.

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) bepleit ondertussen een simpele, eenmalige regeling voor de groep oude asielzoekers, de asielaanvragers van voor 1 april 2001. Deze regeling moet snel te realiseren zijn. De VNG bepleitte bij zowel de minister van Vreemdelingenzaken en Integratie als bij de leden van de Tweede Kamer zeer nadrukkelijk voor een ruimhartige regeling voor deze zogenaamde oude gevallen.