”Kerk en bedrijfsleven samen door de bocht”, luidde het motto waarmee woensdagmorgen in het Motorenmuseum in Nieuwe Niedorp „Noord-Hollands eerste bio-auto” werd gepresenteerd: een personenbusje van Hyundai, volledig aangepast voor het rijden op koolzaadolie.De presentatie vormde de aftrap van Rijschoon.nu. Doel van dit project is eind dit jaar zo’n 200 auto’s in de kop van Noord-Holland op pure plantaardige olie te laten rijden. Twee jaar later moeten dit er al 500 zijn.

Rijschoon.nu is een samenwerkingsverband van de 26 gemeenten die deel uitmaken van de PKN-classis Hoorn-Enkhuizen en het bedrijf Teamwork Technology, dat installaties voor duurzame energie ontwikkelt. Met enkele betrokken particulieren richtten zij de Stichting Eerlijke en Duurzame Biobrandstoffen op.

In eerste instantie wordt gemikt op auto’s van kerkleden, maar „iedereen mag meedoen” zegt Karel Jungheim. Hij is een van de voortrekkers van het project en is als gemeenteadviseur van de classis Hoorn-Enkhuizen verbonden aan het Protestants Dienstencentrum Noord-Holland. Jungheim noemt de vooruitzichten gunstig. „Op dit moment zijn er zo’n vijf tot tien mensen reëel geïnteresseerd.”

Samenwerking tussen kerken en het bedrijfsleven op het gebied van biobrandstoffen is uniek in Nederland, zegt Jungheim. In Duitsland bestaan soortgelijke verbanden al wel, onder meer het bisdom Aken is erbij betrokken.

De protestantse kerk in Medemblik nam het initiatief voor het biobrandstofproject. Jungheim: „Na een door Kerkinactie georganiseerde themadag over klimaatsverandering ontstond daar de vraag wat een plaatselijke gemeente kan doen om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen vanuit de optiek van goed rentmeesterschap.”

Het antwoord werd rijden op bio-olie. Gevoed door zowel milieu- als schaarsteoverwegingen. „In West-Europa stoten we zes keer meer CO2 uit dan de aarde kan verwerken. Bovendien is de voorraad fossiele brandstoffen niet oneindig.”

De milieuvoordelen van rijden op pure plantaardige olie (via koude persing gewonnen uit koolzaad) zijn legio. De uitstoot van roet en koolmonoxide halveert en de zwavelemissie is nihil. Ook is het verbruik CO2-neutraal, omdat de uitgestoten broeikasgassen weer worden opgenomen door de koolzaadplanten, stelt Jungheim.

Na een aantal noodzakelijke aanpassingen aan de motor (à raison van zo’n 2000 euro) lopen dieselauto’s volgens hem prima op koolzaad. „Voor de eerste vijftig auto’s is subsidie beschikbaar van het Europees subsidieprogramma voor plattelandsontwikkeling, Leader+.”

Solar Oil Systems uit het Friese Boijl zal de pure plantaardige olie leveren. Dit bedrijf kreeg van de overheid toestemming om 3,5 miljoen liter koolzaadolie accijnsvrij te verkopen. In eerste instantie kan de duurzame brandstof worden getankt bij proefboerderij Oostvaardhoeve in Slootdorp, tegen een prijs die vergelijkbaar is met die van traditionele diesel.

Over uitbreiding van het aantal tanklocaties is nog overleg gaande. Ook zijn er contacten gelegd met Roemenië voor de toekomstige levering van koolzaadolie, aldus Jungheim. „Op braakliggende gronden zou daar prima koolzaad kunnen worden geteeld. Maar we willen wel dat het eerlijk gebeurt. Er mogen natuurlijk geen natuurgebieden worden opgeofferd om in onze vervoersbehoefte te voorzien.”

De Europese Commissie wil dat in 2010 5,75 procent van het brandstofgebruik in de Unie biobrandstoffen betreft. Om dat te bereiken richt de Nederlandse overheid haar pijlen vooralsnog op biobrandstoffen van de zogeheten tweede generatie. Deze brandstoffen (winbaar uit houtachtige biomassa) hebben een hoger CO2-reductiepotentieel en de teelt ervan is lucratiever dan die van biobrandstoffen van de eerste generatie, waaronder koolzaadolie.

Voor de 26 kerkelijke gemeenten in Noord-Holland is dat echter geen reden om niet al vol in te zetten op pure plantaardige olie. Jungheim: „De technologie is eenvoudig, relatief goedkoop en bovendien beschikbaar. Wij hebben geen miljoenen om een ethanolvergistingsinstallatie of zoiets te bouwen. We willen aan de gang met wat op dit moment haalbaar is. We zien wel wat eruit komt. Vergelijk het met het bekende mosterdzaadje.”