De deur zwaait open. De media krijgen de gelegenheid een kijkje te nemen op de ’geheime’ vergaderlocatie waar CDA, PvdA en ChristenUnie proberen een nieuw kabinet te smeden.Bijna twintig fotografen en zes cameramensen drommen samen voor kamer 102, de Victoriasuite, op het Landgoed Lauswolt in Beetsterzwaag. De politici onderbreken voor de gelegenheid even hun beraadslagingen. Plaatjes maken is prima, vragen stellen is verboden.

Balkenende maakt een grapje, Bos grijnst breeduit. Inderdaad, ze boeken vooruitgang. „Donderdag was er al witte rook.” De heren zijn gestoken in casual. Balkenende draagt een vlot vest, Bos een trui met V-hals en spijkerbroek, Rouvoet een donkerblauw overhemd. Alleen Verhagen draagt een colbertje. Maar zonder stropdas.

De fractievertegenwoordigers zitten om een ovale vergadertafel. Spa blauw en mineraalwater onder handbereik. Twee bescheiden bloemetjes fleuren het geheel op. Links en rechts staat een pot met smarties, tegen de wand verse koffie en thee.

Het behang in het zaaltje is onwaarschijnlijk groen, bijna gifgroen, met overal kleine gele blokjes. Een fraaie spiegel en een paar statige schemerlampen kleden het verder chique interieur aan. De gebloemde gordijnen zijn open, maar dichte vitrages onttrekken de vergaderzaal aan nieuwsgierige blikken van buiten. Langs de wanden staan stemmige fauteuils om even onderuit te zakken.

De tweede ronde in de kabinetsformatie is uniek voor Nederland. De hoofdrolspelers ontmoeten elkaar aan het begin van de onderhandelingen in een ongedwongen ambiance. Op het Friese platteland, ver weg van de Haagse hectiek.

Niet zonder reden. De verhoudingen tussen de onderhandelaars zijn niet optimaal. De besprekingen tussen Bos en Balkenende in 2003 mislukten bij gebrek aan chemie. In de recente verkiezingscampagne is bovendien flink met modder gegooid.

Ook om die reden is over de tafelindeling nagedacht. Iedereen heeft een strategische positie gekregen. Aan het hoofd zit formateur Wijffels. De twee belangrijkste plaatsen naast hem zijn voor Balkenende en Bos. De derde speler, de CU, moet echter ook een volwaardige plaats krijgen. Rouvoet zit op de tweede rang, naast Bos.

Bij de secondanten is de CU het beste af, met Slob in het midden, recht tegenover Rouvoet. Daarmee nemen de twee CU’ers samen de middenposities in. De secondanten van CDA (Verhagen) en PvdA (Tichelaar) moeten genoegen nemen met de uiteinden van de tafel.

Deze opstelling heeft voordelen. De CDA’ers zitten linksvoor en rechtsachter, de PvdA’ers rechtsvoor en linksachter. Dat vergemakkelijkt het oogcontact, maar voorkomt onderling gesmoes. Tegelijkertijd houdt Rouvoet de twee grootste, politieke kemphanen aan tafel, Bos en Verhagen, uit elkaar, terwijl zij -gezeten aan dezelfde kant- ook minder makkelijk oog in oog met elkaar staan.

Terwijl de media zich op de voorkant van het koetshuis storten, pleegt Verhagen al ijsberend een paar telefoontjes achter het pand. „De sfeer is goed”, reageert hij desgevraagd. „Dat is op dit moment toch het belangrijkste.”