‘Wonderen’ der techniek
Over het algemeen wordt de mobiele telefoon als een van de ultieme symbolen van vrijheid en onafhankelijkheid beschouwd. Zelfs de meest onderontwikkelde landen doen dan ook alle mogelijke moeite om een gsm-netwerk aan te leggen. Zo kan het gebeuren dat je midden in de Afrikaanse rimboe, of op een volgepakte veerboot op de Javazee, plotseling verbinding met het Nederlandse thuisfront hebt. Wonderen der techniek.
Die wonderen der techniek kunnen echter ook een totaal verkeerd doel dienen. Tijdens de burgeroorlog in het West-Afrikaanse Liberia, die in 2003 werd beëindigd, werd zo’n beetje alles in het land in puin geschoten. Behalve de zendmasten voor het mobiele netwerk. Want die hadden zowel regeringsleger als rebellen nodig om te kunnen communiceren en hun aanvalsstrategie te bepalen.Met de hoogstaande snufjes die de huidige generatie mobieltjes herbergt, zijn de mogelijkheden van dit communicatiemiddel zo mogelijk nog dubieuzer geworden. Dat hebben de afgelopen dagen maar al te zeer bewezen. Een van de Irakezen die bij de executie van Saddam Hussein aanwezig waren, legde de laatste ogenblikken van de oud-dictator met een mobiele telefoon op video vast. Niet alleen is het moment van sterven van Saddam waarneembaar, maar ook het schelden van de bewakers, die Hussein toeschreeuwen dat hij „naar de hel moet” en de naam van een bekende sjiitische terroristenleider scanderen.
Kort na de dood van Saddam circuleerde de video van zijn executie al op internet. Het zijn waarschijnlijk de meest controversiële beelden uit Irak sinds de foto’s van martelingen in de Abu Ghraibgevangenis en de filmpjes van onthoofdingen van westerse gijzelaars.
Enkele uren na de ophanging van de oud-president was het filmpje zelfs al in de sjiitische wijk van Bagdad voor 30 eurocent op straat te koop. En voor wie geen mobieltje heeft, worden de beelden voor minder dan 1 Amerikaanse dollar op dvd gezet.
De beelden hebben de Iraakse regering dan ook ernstig in verlegenheid gebracht. Aanhangers van Saddam hebben al gedreigd wraak te nemen voor de dood van hun voormalige leider. De vrees bestaat dat de opnames de sektarische verdeeldheid en het daarmee gepaard gaande geweld alleen maar verder zullen aanwakkeren.
De Iraakse autoriteiten hadden zich deze afgang echter kunnen besparen. Vóór de executie was uitdrukkelijk afgesproken dat er geen mobiele telefoons in de executieruimte mochten worden meegenomen. Munkith al-Farun, die namens de openbare aanklager bij de ophanging aanwezig was, verklaarde echter dat hij minstens twee Iraakse topfunctionarissen met een mobieltje heeft gezien. Dezelfde Al-Farun riep de aanwezigen herhaaldelijk tot de orde toen de executie in een ordinaire scheldpartij ontaardde, zo blijkt uit de video. Hij dreigde zelfs de executie stop te zetten.
Saddam Hussein moest en zou in Irak worden berecht. Op zichzelf was dat een goede zaak. Een leider die zo veel wandaden heeft gepleegd, moet zich voor zijn eigen volk verantwoorden. De Iraakse overheidsdienaren konden echter blijkbaar niet de professionaliteit opbrengen om de executie van de ex-dictator respectvol te laten verlopen. Saddam daarentegen trad zijn -verdiende- dood met waardigheid tegemoet.
Natuurlijk kunnen de emoties hoog oplopen als mensen oog in oog staan met een wrede moordenaar. Toen een team van de Israëlische Mossad Adolf Eichmann in de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires had ontvoerd, konden de agenten hun gevoelens herhaaldelijk nauwelijks bedwingen. Als de emoties hun te veel dreigden te worden, zei hun commandant keer op keer: „Waardigheid is nu precies datgene wat ons van hen onderscheidt.” Daar kunnen de Irakezen nog een voorbeeld aan nemen.