Zwitserland weigert Washington overeenkomst inzake strafhof
Zwitserland heeft geweigerd met de Verenigde Staten een overeenkomst te sluiten om Amerikaanse militairen te vrijwaren van vervolging door het Internationaal Strafhof. De Zwitserse minister van Buitenlandse Zaken, Joseph Deiss, heeft dit dinsdag bekendgemaakt.
Deiss zei dat Washington was meegedeeld dat de verzochte overeenkomst het gezag van het hof en de principes van het universeel recht zou ondermijnen. „Ik geloof niet dat Zwitserland dit soort overeenkomsten moet ondertekenen”, zei Deiss. „Wij hopen niet dat de Verenigde Staten het werk van het hof zullen hinderen.”
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Colin Powell, riep dinsdag op een persconferentie buitenlandse regeringen op Amerikaanse vredesmilitairen tegen uitlevering aan het strafhof te beschermen. „Wij hebben ernstige problemen met het strafhof.” Powell voegde hieraan toe dat de regering-Bush over de kwestie van gedachten wisselt met regeringen van de Europese Unie en andere landen. „Wij doen niet aan afdwingen of het bedreigen van onze vrienden.”
Het ministerie waarschuwde echter vorige week buitenlandse regeringen dat zij Amerikaanse militaire hulp kunnen verliezen als zij niet op het verzoek ingaan. Ambassadeurs van verscheidene landen werden de afgelopen weken op het ministerie ontboden om hen eraan te herinneren dat president Bush wettelijk gemachtigd is Amerikaanse hulp op te schorten als dit in het belang is van de VS.
Twee landen, Roemenië en Israël, hebben gehoor gegeven aan het verzoek van Washington en zich schriftelijk verplicht geen Amerikaanse militairen aan het hof uit te leveren. Roemenië heeft wel het verdrag voor het strafhof aangenomen. Het heeft een uitbrander gekregen vanuit de EU, omdat het ook kandidaat-lidstaat is van de Unie. De EU is erg enthousiast over het strafhof.
Ook Nederland is verzocht een akkoord met de VS aan te gaan, maar heeft geweigerd. Noorwegen, dat net als Zwitserland niet tot de EU behoort, heeft laten weten dat het waarschijnlijk geen overeenkomst zal tekenen.
Ook Spanje voelt er kennelijk weinig voor nu een besluit te nemen. De Spaanse minister van Buitenlandse Zaken. Ana Palacio, merkte dinsdag op dat „Spanje niet alleen Spanje, maar ook de Europese Unie” is. Spanje zal zich eind van de maand op een EU-top van ministers van Buitenlandse Zaken over de kwestie uitspreken, aldus Palacio.
Het strafhof is op 1 juli opgericht en gevestigd in Den Haag. Het is gemachtigd individuen te vervolgen wegens schending van het internationaal humanitair recht, waar het misdrijf ook ter wereld begaan is.
De VS hebben het statuut weliswaar getekend, maar nooit geratificeerd. Washington is bang dat Amerikanen het slachtoffer worden van politiek gemotiveerde vervolging.
De VN-Veiligheidsraad besloot vorige maand onder Amerikaanse druk om Amerikaanse vredesmilitairen voor een jaar van vervolging door het hof uit te sluiten. Zwitserland bekritiseerde dat besluit.
De Amerikaanse mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch riep de internationale gemeenschap dinsdag op niet toe te geven aan de druk uit Washington. De organisatie heeft alle regeringen die het ICC-verdrag hebben ondertekend een brief gestuurd.
De Amerikaanse regering heeft gedreigd de militaire hulp te staken aan landen die niet beloven Amerikanen niet uit te leveren aan het strafhof in Den Haag.
Directeur Roth van Human Rights Watch benadrukt dat het niet waarschijnlijk is dat de VS hun militaire betrekkingen met andere landen in de waagschaal zullen leggen „vanwege de zeer kleine mogelijkheid dat een Amerikaanse burger oneerlijk wordt aangeklaagd, op een moment dat het een internationale oorlog tegen het terrorisme voert.”