Wereldeconomie krijgt gouden rand in het Zuiden
NEW YORK (IPS) - De grote ontwikkelingslanden zorgen steeds meer voor een herverdeling van de wereldrijkdom. De handel en de investeringsstromen tussen landen zoals China, India, Zuid-Afrika en Brazilië groeien al jaren veel sneller dan de rest van de wereldeconomie. Veel kleinere ontwikkelingslanden profiteren mee van die expansie.
„Het Zuiden wordt niet alleen rijker in absolute termen, ook het aandeel van het Zuiden in de wereldeconomie is substantieel toegenomen”, zegt Yiping Zhou, directeur van de Speciale Eenheid voor Zuid-Zuidsamenwerking van de Verenigde Naties.In 1995 was de handel tussen alle 132 ontwikkelingslanden 222 miljard dollar (170 miljard euro) waard; in 2004 was dat cijfer al gestegen tot 562 miljard dollar. Iedereen gaat ervan uit dat de snelle toename -gemiddeld 11 procent per jaar- verder doorzet.
Ook op de investeringen van ontwikkelingslanden in andere ontwikkelingslanden lijkt er geen maat te staan: het totaal steeg van 14 miljard dollar (10,8 miljard euro) in 1995 tot 47 miljard dollar in 2003. Voor dit jaar wordt een cijfer van meer dan 55 miljard dollar verwacht.
Multinationals uit het Zuiden beginnen een steeds belangrijkere rol te spelen. Initiatieven zoals de Afrikatop in China dit jaar en de top tussen Zuid-Amerika en de Arabische landen vorig jaar, illustreren de internationale ambities van grote ontwikkelingslanden.
Een groot deel van het Zuiden wordt beter van die evolutie. „De spectaculaire groei in een aantal grote ontwikkelingslanden levert ook veel kleinere landen ongekende exportmogelijkheden op. De vraag naar grondstoffen en bepaalde andere producten in de groeilanden is enorm”, zegt Zhou.
De snelle groeiers in het Zuiden worden nog op andere vlakken steeds belangrijker voor de andere ontwikkelingslanden. Hun geopolitieke gewicht neemt toe, er werken almaar meer migranten uit armere landen die forse bedragen naar huis sturen en ze leveren zelfs steeds meer ontwikkelingshulp.
India, dat al jaren een overschot boekt op zijn betalingsbalans, heeft de voorbije jaren 200 miljoen dollar toegezegd voor het Nieuw Partnerschap voor Afrikaanse Ontwikkeling (een Afrikaans initiatief dat de economie van het continent wil aanzwengelen), een kredietlijn van 500 miljoen dollar geopend voor West-Afrikaanse landen en een indrukwekkende schuldvermindering toegestaan aan een reeks van minst ontwikkelde landen.
Brazilië heeft in Afrika al meer dan een miljard dollar aan schulden kwijtgescholden en financiert projecten in de landbouwsector, voor de uitbouw van infrastructuur, bij de ontwikkeling van handelsrelaties en in de openbare dienstverlening.
Het zwaargewicht in de Zuid-Zuidsamenwerking is China. Dat land heeft al voor 1,3 miljard dollar aan schulden kwijtgescholden aan 31 Afrikaanse landen. Volgens Zhou zal China tegen 2009 5 miljard dollar aan nieuwe, zachte leningen toestaan in Afrika. Er komt ook een fonds van 5 miljard dollar dat Chinese bedrijven moet aanmoedigen zaken te doen met Afrika. En almaar meer Afrikaanse exportproducten kunnen tolvrij ingevoerd worden in China.