Intelligentie versus chaos
Titel: ”Plaatsbepaling. Christelijk geloof in een seculiere en plurale cultuur”
Auteur: dr. Henk Vroom
Uitgeverij: Meinema, Zoetermeer, 2006
ISBN 90 211 4135 3
Pagina’s: 207
Prijs: € 17,90.
Dr. H. Vroom, godsdienstfilosoof aan de Vrije Universiteit, gaat in zijn boek ”Plaatsbepaling” uit van de redelijkheid van geloof, niet van de wetenschappelijkheid of strikte rationaliteit ervan. Hij stelt concreet dat het hem redelijker lijkt om de wetmatigheden in de natuur uit intelligentie te verklaren dan uit een toevallig ontstaan uit chaos. Wijsgerige bezinning op een intelligente natuurlijke wetmatigheid, die niet toevallig kan zijn ontstaan, leidt zijns inziens naar de idee van een Maker.
Natuurlijk is dit geen godsbewijs, zo haast hij zich te zeggen, maar wel een zinnige redenering en in die zin een argument om het spreken van een Maker van het universum serieus te nemen. Hij zegt dat ideeën over evolutie mengsels zijn van feiten en interpretaties op grond van levensbeschouwelijke veronderstellingen. Het ontstaan van complexe wezens blijft een duistere plek in wetenschappelijke verklaringen. Waar leemten in het onderzoek bestaan die niet empirisch (proefondervindelijk) zijn op te lossen, is elke verdere conclusie levensbeschouwelijk van aard.
Tegelijk houdt Vroom eraan vast dat de verwijzing naar God nooit onderdeel kan zijn van een natuurwetenschappelijke theorie. Zij valt buiten de empirische wetenschap. De enorme (toename van de) complexiteit van levende wezens is geen godsbewijs, maar bewijst wel dat de vraag naar God een redelijke vraag is. De idee van een Schepper is, aldus Vroom, vooralsnog geloofwaardiger dan de idee dat de fysische en biologische werkelijkheid een in zich gesloten proces is. De idee van Intelligent Design strijdt volgens hem niet met een terughoudende opvatting van evolutie, maar wel met de atheïstische, naturalistische versie ervan die we bij Dawkins heel duidelijk tegenkomen. Al noemt Vroom Dawkins niet bij name.