Zaterdag schreef dr. C. S. L. Janse in zijn bijdrage ”Spanning tussen identiteit en macht” over kabinetsdeelname van de ChristenUnie. En passant maakt hij ook enkele opmerkingen over de SGP. Hij verwijst naar de destijds onderzochte ”Katwijker variant”, namelijk deelname van CU en SGP aan het kabinet: „Anders dan in 2003 is de SGP bij de formatie niet in beeld. Zij zou ook helemaal niet passen in een centrumlinkse coalitie, zoals nu in de maak is. Bovendien staat zij als theocratische partij verder af van het politieke bestel dan de ChristenUnie.”Maar is dat zo? Inderdaad, vanouds werden SGP, RPF en GPV ”kleine rechtse partijen” genoemd. Later is dat verbeterd in ”klein christelijk”. Ik heb al niets met een links-rechtsindeling, maar christelijke partijen moeten zichzelf ook niet willen plaatsen in een van die twee smaken. Daarbij moeten we beseffen dat de panelen aan het schuiven zijn.

Verandering
Wat is dan de positie van de SGP in dit bewegende politieke krachtenveld? Wat voor partij is de SGP eigenlijk? De SGP is ten principale een partij van de verandering! Het uitgangspunt voor denken, doen en laten is immers de Bijbel en het geloof daarin. Juist de Bijbel roept op tot verandering, ja zelfs vernieuwing! „Wordt veranderd door de vernieuwing van het gemoed” (Rom. 12).

Ook breder gezien ziet de SGP uit naar verandering. In een uitzien naar een nieuw Jeruzalem op een nieuwe aarde. „Het oude is voorbijgegaan, ziet, het is alles nieuw geworden.” Voor de SGP is het vanuit de verandering door het geloof een uitzien naar de vernieuwing van hemel en aarde. Vanuit deze houding werken wij. Niet revolutionair en niet door kracht of geweld, maar door Gods Geest zal het geschieden! Dat is een leven uit het Woord en naar de geboden van God.

Daarmee is de SGP zowel conservatief als progressief, als we kijken naar de basale betekenis - conserveren wat goed is: behoud het goede. Maar ook progressief: verander wat niet goed is. Progressief betekent ”vooruitstrevend”. Maar vooruitgang wordt niet bepaald door de tijd als een autonoom proces, maar door de waardering van die veranderingen. Dat is afhankelijk van de maatlat die we daarnaast leggen. Een maatlat die voortkomt vanuit de visie op het leven en op de samenleving. Moet de SGP dan niet steeds progressiever worden, niet steeds meer naar verandering streven, als we kijken naar bepaalde ontwikkelingen in onze samenleving?

Neem de discussie over vrijheid. Vrijheid van meningsuiting is een groot goed. Maar is dat ook een recht op beledigen? Of is dat mísbruik van vrijheid? In haar strijd tegen de islam nam Hirsi Ali meteen maar het christelijk geloof mee. Gooi het op dezelfde hoop, dan zijn we in één keer van al dat religieuze gedoe af, is het motto. Onderwijsvrijheid en vrijheid van godsdienst moeten ingeperkt worden, want die vrijheid is een blokkade voor integratie. Dit is het hedendaagse liberalisme: in Nederland moet iedereen vrij kunnen zijn, maar je moet dan wel zó vrij zijn, zoals de liberalen vinden dat je vrij moet zijn. Want anders krijg je die vrijheid niet… Willen we nu echt in die rechterhoek met deze VVD geworpen worden?

Schild der zwakken
De SGP zal moeten blijven getuigen tegen en werken aan verandering van deze neoliberale tijdgeest. Vóór de verandering, om zicht te blijven houden op de aloude Waarheid. Als SGP moeten we blijven staan op het onveranderlijke Woord van God. Maar tegelijkertijd zien we de voortdurende veranderingen in de samenleving. Dat vraagt een continue vertaalslag vanuit onveranderlijke waarden naar die steeds veranderende omgeving. Vóór de verandering, om in wézen hetzelfde te kunnen blijven.

Dat betekent ook blijven werken aan het zijn van een schild der zwakken. Zorg voor de zwakkeren hoort de rode draad te zijn. Niet met zo’n merkwaardige kreet als ”christelijk-sociaal”. Dat is politiek stotteren. Immers, sociaal is niet altijd christelijk, maar christelijk is ten principale altijd sociaal! Niet links en niet rechts, maar van mij mag de SGP wel rood zijn. Niet het revolutionaire en explosieve knalrood. Maar wel het liefdevolle en barmhartige bloedrood. Omdat het rode, verzoenende bloed van onze Heere Jezus Christus, het vleesgeworden Woord, onze leidraad is.

Een SGP die zich op deze wijze progressief oriënteert en opkomt voor de zwakkeren in de samenleving, had juist prima gepast in een centrumlinkse coalitie! Want ook het CDA kent ”centrumrechtse” thema’s zoals meer verantwoordelijkheid voor de samenleving en aandacht voor veiligheid. Bij de PvdA vinden onderwijsvrijheid en begrip voor het karakter van de zondag ook gehoor.

Geen schone handen
Staat een theocratische partij als de SGP verder af van het politieke bestel dan de CU? Ik vraag me af wat Janse hier bedoelt met het ”politieke bestel”. Als oudste partij doen wij immers al jaren mee in dit politieke bestel! Ik denk dat Janse bedoelt dat de gangbare opvattingen in de huidige politiek ver van Gods geboden afstaan en dat daarom de SGP afstand dient te bewaren. Maar zijn we juist niet de politiek ingegaan om onze stem te laten horen? Een stem die klinkt na het eerbiedig luisteren naar het Woord om dat, met al onze tekortkomingen, vaak met een gebroken en gebarsten stem na te spreken? Maar ook om daar waar mogelijk invloed uit te oefenen op het beleid. Wij kunnen geen schone handen houden, want die zijn al vuil door onze eigen zonden!

Beseffen wij wel voldoende dat wij staan in het spanningsveld van ons theocratisch ideaal en de democratische realiteit? In het onvolmaakte van deze bedeling is het vaak een goedbedoeld aanmodderen tussen de brokstukken van de zondeval. Juist daarom zien wij uit naar die nieuwe hemel en aarde. Toch?

Te veel deinzen we in de gereformeerde gezindte achteruit. Vaak zeggen we dat we wel ín deze wereld zijn, maar niet ván deze wereld. En zo wordt het mijdingsgedrag gelegitimeerd. Maar laten we dat nu eens omdraaien: we zíjn wel niet van deze wereld, maar we stáán wel in deze wereld! Door de Heere Zelf hierin geplaatst. Om terug te deinzen in een mislukte poging onze handen schoon te houden? Is dat onze roeping? Laten we dat mooie lied maar meezingen: „Voorwaarts christenstrijders, drukt uws Konings spoor!” De strijd in. En welke strijd is schoon? Gelukkig, de overwinning is wonderschoon, om Zijnentwil!

De auteur is SGP-wethouder in Katwijk.