De sultan riep na de maaltijd verstoord om de kok. „Hooggeachte sultan”, zei de kok, „dat hoort zo bij flamingo’s. Gaat u mee naar buiten.”De sultan mee. In de lage avondzon liepen ze naar de vijver. En jawel, daar stonden de flamingo’s, allemaal op één poot. „Ziet u wel?” fleemde de kok. De sultan keek minachtend opzij, klapte in zijn handen, waarna de flamingo’s de vleugels uitsloegen en met twee gestrekte poten de lucht invlogen. „Ja, natuurlijk”, mompelde de kok, „natuurlijk, maar waarom heeft u dat net aan tafel dan niet gedaan?”

Stukje voor stukje
Er zijn soms discussies over moderne media die me aan dit verhaal doen denken. Veranderingen gaan stukje voor stukje. De ene verandering roept de andere op. De laatste situatie is het uitgangspunt voor de volgende stap.

Voor dit verschijnsel is een aparte naam: salamitactiek. Als je een salamiworst wilt hebben en je krijgt die niet, moet je steeds plakje voor plakje vragen. En langzaam, sluipend, verdwijnt de worst. Wie dan nog in de handen klapt, is te laat. De poot is weg.

Het is een manier van redeneren waardoor normen voortdurend worden opgerekt. Als we tien jaar geleden ergens tegen waren en nu niet meer, hoe komt dat? Zijn we er stukje bij beetje aan gewend? We moeten steeds terug naar de bron en niet naar de vorige situatie.

Verlichtingsdenken
Misschien zijn we het zicht op de bronnen in de snelle ontwikkelingen van deze tijd wat verloren. Ik heb het verhaal gelezen van ouders die met hun kinderen meekijken naar speelfilms op dvd. Ik heb respect voor de bewuste manier waarop zij hun kinderen opvoeden. Het is een spiegel voor mezelf.

Tegelijk verbijstert het mij. Het lijkt verlichtingsdenken. Toen dacht men dat onderwijs criminaliteit zou uitbannen. De mens was niet slecht, maar onwetend.

Terug naar de bron, dat betekent uitgaan van een Bijbels mensbeeld. Wij staan namelijk niet neutraal tegenover het kwaad. We staan niet neutraal tegenover Gods wet. We haten God en als we weten dat God iets wil, gaan we daar van nature tegenin. Ongelooflijk, maar zo staat het in de Bijbel. Lees maar in Romeinen 7:8, 11. Dat is de werkelijkheid.

Normaal gesproken beseffen we dat ook. We lezen niet met onze kinderen het streekblaadje om ze te wijzen op erotische advertenties of om de sportpagina met hen te bespreken. We denken er niet over om met onze kinderen samen naar de kermis te gaan, naar de disco, naar de rosse buurt, om met ze praten over de vraag waarom dat verkeerd is.

Averechts
We hoeven dus ook niet met onze kinderen te kijken naar speelfilms om ze uit te leggen dat spotten, moorden, en bedriegen zonden zijn. Kinderen die bij Gods Woord zijn opgevoed, weten dat. De zonden samen met de kinderen beleven zou een averechts effect kunnen hebben. Daarin verschillen media heus niet van de rest van het leven.

De geneigdheid tot zonde -zelfs Gods kinderen zijn van zichzelf zo zwak dat ze geen ogenblik staande kunnen blijven (Heidelberger Catechismus, antwoord 127)- vereist strakke grenzen en beschermende maatregelen. Het is onbegrijpelijk dat in zo veel christelijke gezinnen open internet is. Wellicht berust het op het misverstand dat filtering je ernstig zou beperken in de mogelijkheden. Maar dat is apert onjuist. Met Kliksafe-pro of filternet kun je alle informatie van internet halen die je nodig hebt.

Terug naar de bron betekent ook: ons herbezinnen op de vraag waarom we op de aarde zijn. Niet om zo veel mogelijk van het leven te genieten. Niet om ons te laven aan entertainment. In de belijdenis staat dat we geoordeeld worden over dingen die de „wereld voor niets dan kinderspel en tijdverdrijf acht.” We zijn op aarde om God te eren en ons in Hem te verblijden, om getrouw ons werk te doen. Indien wij de aarde gebruiken als route naar het Koninkrijk der hemelen, dan moeten wij aardse zaken ongetwijfeld zo gebruiken dat ze onze loop eerder helpen dan vertragen. (Calvijn). En als wij en onze kinderen nog niet bekeerd zijn, moeten we de tijd uitbuiten als genadetijd. Dat moeten we onze kinderen voorhouden in leer en leven.

Vrachtwagenchauffeur
We moeten onszelf en onze kinderen afschermen tegen de zonde. Zodat genegenheid en gelegenheid niet samenvallen. Grenzen trekken. Geen dvd-films in huis. Gebruik de computer principieel niet voor entertainment. Dat heeft niets te maken met Amish, dopers of kloosters. Laat het taboe zijn om thuis naar speelfilms te kijken of computerspelletjes te spelen. Maar geen taboe om met elkaar te praten: over tijdsbesteding, over verleiding én over de vreugde van het leven met God.

De predikant van wie ik catechisatie heb gehad vertelde ons bij de behandeling van de Tien Geboden een eenvoudig verhaal. Over vrachtwagenchauffeurs die solliciteerden bij een transportbedrijf dat op Italië reed. De eerste sollicitanten vertelden trots dat ze in de Alpen vlak langs de afgrond konden rijden zonder de controle over hun combinatie te verliezen. De derde sollicitant zei desgevraagd: „Als ik de afgrond zie, blijf ik er zo ver mogelijk vandaan.” De laatste kreeg de baan.