In een feestboekje van de Rabobank, waar Wijffels (64) dertien jaar directievoorzitter was, werd hij eens geprezen als „voerman” en „veerman.” Voerman was hij vanwege zijn daadkrachtige leiding, veerman omdat hij afstanden tussen groepen wist te overbruggen. Zijn motto: We moeten het samen doen, en het liefst zo snel en zakelijk mogelijk.Het zijn geschikte eigenschappen voor de vorming van een kabinet met CDA en PvdA, tot voor kort politieke tegenstrevers. Voor de nieuwe Tweede Kamer kan de formatieperiode niet kort genoeg zijn. Zeker na de harde confrontatie vorige week met het demissionaire centrumrechtse kabinet over het generaal pardon voor asielzoekers.

Wijffels -getrouwd en drie kinderen- was met zijn bestuurlijke ervaring altijd al gewild in de politiek. Na zijn topfunctie bij de Rabobank was hij voorzitter van de Sociaal-Economische Raad (SER), dit jaar werd hij bewindvoerder bij de Wereldbank in Washington. Zijn naam is vaak genoemd voor ministersposten. CDA-prominenten Van Leeuwen en Aantjes tipten hem zelfs voor het premierschap. Zelf leek het hem maar niets, een functie binnen de politiek: al die aandacht, dat gehijg van media, de geldingsdrang van politici.

Herman Wijffels werd in 1942 in IJzendijke (Zeeuws-Vlaanderen) in een rooms-katholiek boerengezin geboren. Na zijn studie economie aan de Katholieke Hogeschool in Tilburg kwam hij in dienst bij het ministerie van Landbouw. Vervolgens was hij enkele jaren algemeen secretaris van het werkgeversverbond NCW. In 1981 kwam hij bij de Rabobank terecht. Daar maakte hij al snel naam als de jongste topbankier van Nederland. Op zijn 44e kwam hij aan het hoofd te staan van de vroegere Boerenleenbank.

Macht doet hem naar eigen zeggen niets, maar als iemand invloed heeft, is het Wijffels wel. In 1999 werd hij voorzitter van de SER, een van de belangrijkste adviesorganen voor de regering. Bij sociaaleconomische vraagstukken wegen de adviezen van de SER zwaar.

Binnen de SER kreeg Wijffels de moeilijke taak de natuurlijke tegenstanders van werknemers en werkgevers op één lijn te houden. Wijffels won al snel het vertrouwen van de onafhankelijke kroonleden, de vakbonden en de werkgevers. Zo schaarde hij in 2002 bonden en werkgevers achter een nieuwe opzet van de WAO. In de voorgaande twintig jaar lukte het niemand in de politiek deze open zenuw van de sociale zekerheid te hervormen. Uit die tijd stamt het grapje: „U zoekt een akkoord? Bel Herman Wijffels.”

Wijffels geldt als iemand van de linkervleugel van het CDA. Dat komt vooral door zijn liefde voor natuur en milieu. Als voorzitter van de Vereniging voor Behoud van Natuurmonumenten hamert hij altijd op het belang van milieu en ecologische duurzaamheid. Geregeld hekelt hij ook publiekelijk het gebrek aan visie op duurzaamheid bij zijn eigen CDA.

Inmiddels lijken de christendemocraten, net als PvdA en ChristenUnie, prioriteit aan milieu te willen geven. „Duurzaamheid wordt ons thema voor de komende jaren”, verklapte CDA-ideoloog Klink onlangs. Het thema zou wel eens een speerpunt van het nieuwe kabinet kunnen worden.