Knelpunten voor gesprek met ChristenUnie
DEN HAAG - De ChristenUnie gaat met CDA en PvdA onderhandelen over de vorming van een kabinet. Tussen de twee grote partijen bestaan tal van meningsverschillen, maar welke mogelijkheden zijn er om de klassieke knelpunten tussen CU enerzijds en CDA en PvdA anderzijds op te lossen?
Rouvoet heeft in de verkiezingscampagne, voorafgaand aan de Kamerverkiezingen van 22 november, twee dingen duidelijk gemaakt. Het eerste is dat zijn partij meer dingen belangrijk vindt dan alleen medisch-ethische onderwerpen. „Christelijke politiek heeft ook alles te maken met sociaal beleid”, zo hield de fractievoorzitter zijn achterban voor.Het tweede dat Rouvoet tijdens de campagne naar voren bracht, is dat zijn partij -in het geval zij tot onderhandelingen wordt geroepen- niet alle foute wetten die de afgelopen jaren door de Kamer zijn aanvaard, kan terugdraaien. De ChristenUnielijsttrekker zei tijdens een campagneavond in Hardenberg dat hij zich kan voorstellen dat zijn partij binnen een kabinet op één ethisch thema „een bres dicht”, terwijl op andere principiële punten geen verslechtering plaatsvindt.
„Als je in een kabinet de kans krijgt om bijvoorbeeld op het terrein van zwangerschapsafbreking je idealen te verwezenlijken en op het terrein van euthanasie in de komende jaren niet, neem je een grote verantwoordelijkheid als je niet participeert. In de politiek moet je beseffen dat je niet alles in één keer kunt bereiken”, aldus Rouvoet.
De ChristenUnievoorman stelde steeds dat een compromis voor hem geen einddoel is. „Als je dat doet, ben je gecapituleerd. Je moet het ideaal hooghouden en blijven werken aan het verwerkelijken van je principes”, zei hij in Hardenberg.
Zijn diepste drijfveer bracht de politicus naar voren tijdens het verkiezingscongres van zijn partij in Zutphen, nu drie maanden geleden. „De ChristenUnie zit niet in de politiek om zo veel mogelijk macht te verwerven, maar om de macht dienstbaar te maken aan de gerechtigheid van het Koninkrijk van God.”
Het ligt voor de hand dat na stevige onderhandelingen, die volgens ingewijden zeker enkele maanden gaan duren, de ChristenUnie kan meekomen met de compromissen die CDA en PvdA gaan sluiten bij sociale zekerheid, gezondheidszorg, vreemdelingenbeleid en het sociaaleconomisch beleid.
De vraag is hoe hard de partij de immateriële punten gaat spelen. Een inventarisatie van de belangrijkste onderwerpen.
Op één punt kunnen de drie partijen elkaar waarschijnlijk snel vinden en dat betreft de winkelsluitingstijden. Veel gemeenten misbruiken de wettelijke bepaling dat hun winkelcentra in toeristische gebieden liggen. In dat geval mogen de winkels geen 12, maar 52 zondagen per jaar open zijn.
Bij abortus en euthanasie ligt het moeilijker. De PvdA wil deze wetten niet aanpassen. Maar uit de inbreng van de ChristenUnie tijdens debatten over dit onderwerp is het niet moeilijk af te leiden wat voor eisen Rouvoet op tafel zal leggen. De partij heeft fundamentele bezwaren tegen de bepaling dat vrouwen uiteindelijk zelf bepalen of ze een abortus ondergaan of niet. Een geplande vakantie, een open ruggetje, een hazenlip, blindheid - het zijn allemaal redenen die moord in de moederschoot wettelijk rechtvaardigen. De partij zal het begrip noodsituatie willen inperken.
Op het gebied van euthanasie tamboerde Rouvoet altijd op de noodzaak van goede palliatieve zorg. Die kan de vraag naar euthanasie verminderen. Ondanks alle mooie woorden hebben de achterliggende kabinetten nooit palliatieve zorg als echt alternatief voor euthanasie willen promoten.
Een doorn in het oog van de ChristenUnie is verder het zogenaamde homohuwelijk. De partij zal beseffen dat de PvdA nimmer akkoord gaat met het terugdraaien van deze wet. De ChristenUnie kan wel afdwingen dat de rechtspositie van de ambtenaar die geen homohuwelijken wil sluiten, goed geregeld wordt.
Tot slot is daar het afgeschafte bordeelverbod. De ChristenUnie was tegen afschaffing. De partij voerde in de achterliggende jaren altijd een pleidooi voor het beboeten van degenen die prostituees bezoeken. Dat gebeurt in Scandinavië ook.