„Microkredieten kunnen professioneler”
AMSTERDAM (ANP) - Wie arme mensen met microkredieten wil helpen, zal professioneel te werk moeten gaan. Wereldwijd zijn duizenden instellingen actief die de armste mensen met kleine leningen van soms maar een paar tientjes willen bedienen. De meeste van die instellingen zijn echter niet levensvatbaar. Het ontbreekt hun aan slagkracht en deskundigheid om langere tijd het hoofd boven water te houden.
Dat zegt Fazle Hasan Abed, oprichter van de microkredietbank BRAC uit Bangladesh in een vraaggesprek met het ANP. BRAC is in Bangladesh een begrip en hetzelfde geldt voor zijn oprichter. Abed wordt vaak in één adem genoemd met zijn landgenoot Muhammad Yunus, die als grondlegger wordt gezien van de microkredieten en afgelopen zondag de Nobelprijs voor de Vrede kreeg uitgereikt. Abed was gisteren in Nederland voor de lancering van Triple Jump, een adviesorgaan dat microfinancieringsinstellingen op weg wil helpen.Abed oogt als een professionele ondernemer, strak in het pak en tussen de bedrijven door met een stevige sigaar tussen zijn vingers. Aan „targets” voor het komende jaar geen gebrek. Nu heeft zijn organisatie alleen al in Bangladesh 640 miljoen dollar aan microkredieten uitstaan, volgend jaar moet dat bedrag zijn opgelopen naar 700 miljoen. Uiteindelijk moet het miljard in zicht komen, heeft Abed zich voorgenomen.
Om die doelen ook echt te realiseren, is wel een professionele organisatie nodig. BRAC, die net als elke onderneming gewoon winst maakt, heeft alleen al een slordige 200 boekhouders in dienst. Wie wordt betrapt op gesjoemel met de cijfers, vliegt eruit.
Bij veel kleine microfinancieringsinstellingen gaat het er minder gestroomlijnd aan toe. „Het ontbreekt vaak aan een goed werkend systeem. Alleen al Bangladesh heeft zo’n duizend microfinancieringsinstellingen. De meeste daarvan werken niet effectief en komen niet toe aan evaluaties, zodat verbeteringen niet mogelijk zijn”, zegt Abed.
Het gebrek aan professionaliteit is volgens Abed ook de reden dat honderden miljoenen mensen over de hele wereld nog steeds niet met microkredieten worden bereikt. „In Bangladesh wordt ongeveer 70 procent van de armen bediend, daar gaat het nog relatief goed. In veel landen is dat percentage veel lager.”
Er is dus nog veel werk aan de winkel, zegt de 70-jarige BRAC-voorman. „Op dit moment moeten 2 miljard mensen het doen met minder dan 2 dollar per dag. Ongeveer 1 miljard mensen hebben minder dan 1 dollar te besteden.”
Tijdens het gesprek maakt Abed de verschillen tussen arm en rijk duidelijk zichtbaar. Hij laat een foto zien van hemzelf en Bill Gates, de rijkste man ter wereld, omringd door enkele mensen uit de doelgroep van Abed. Gates was via zijn gelijknamige stichting niet te beroerd om 15 miljoen dollar te schenken, zodat BRAC ook in het buitenland -te weten Tanzania- microkredieten kon gaan verstrekken. Abed heeft ook plannen om in Kenia, Nigeria en Zuid-Sudan aan de slag te gaan.
Ondanks zijn ambities is Abed de bescheidenheid zelve. Rijk is hij niet, hij heeft gewoon het beste met de armen voor. Microkredieten vormen daarbij een belangrijk hulpmiddel, zodat „mensen in staat worden gesteld zichzelf te bedruipen en hun eigen problemen op te lossen, kortom hun eigen levens kunnen veranderen.”
Abed is al diverse keren voor zijn werk onderscheiden. Volgens verschillende mensen die actief zijn in de wereld van microkredieten zou de Nobelprijs voor de Vrede hem niet hebben misstaan.
Abed weet dat zelf ook, maar zit er niet mee dat Yunus met de eer is gaan strijken. Yunus heeft een goed verhaal en weet dat goed te brengen, zegt Abed, die zelf niet zo nodig op de voorgrond hoeft te treden. „Yunus heeft er hard voor gewerkt en ik ben blij dat hij de prijs heeft gekregen. Ik werk niet voor prijzen, ik werk voor de armen.”