Dinsdagavond houdt de Tweede Kamer een spoeddebat over de kwestie. Zalm zei vooraf dat het overleg bedoeld is om de klokken gelijk te zetten. Volgens hem is de brief van het kabinet van vorige week duidelijk.Aanleiding voor het debat is een aangenomen motie van de PvdA die stelt dat asielzoekers die voor april 2001 Nederland binnenkwamen, een verblijfsstatus krijgen voor zover zij nog in Nederland zijn. Het gaat om een deel van de zogeheten groep van 26.000 asielzoekers. Verder gaat het overleg dinsdag over een tijdelijk staken van uitzettingen van de asielzoekers uit deze groep die reeds zijn uitgeprocedeerd.

Minister Verdonk ligt in deze al jarenlang omstreden kwestie van twee kanten onder vuur. Een linkse meerderheid onder aanvoering van de PvdA en de SP wil zo’n pardon en in afwachting daarvan een uitzettingsstop. De bewindsvrouw heeft vorige week slechts toegezegd tot aan het Kamerdebat niemand uit te zetten en benadrukte dat zo’n stop maar tijdelijk kan.

De linkse partijen willen dinsdagavond afdwingen dat de afgekondigde tijdelijke uitzetstop verlengd wordt. Ze zullen proberen Verdonk ervan te overtuigen dat de groep die het betreft goed af te bakenen is. Verdonk heeft steeds gezegd dat het aantal asielzoekers dat mogelijk aanspraak kan maken op het pardon kan oplopen tot 225.000. „Volgens goed democratisch gebruik zal het kabinet toch naar de meerderheid van de Kamer moeten luisteren", zei PvdA–Kamerlid Dijsselbloem dinsdag.

Aan de andere kant dringen Verdonks eigen VVD en de Partij voor de Vrijheid (PVV) erop aan zo snel mogelijk weer met de uitzettingen te beginnen. Volgens hen staat de uitzettingsstop haaks op het jarenlang gevoerde kabinetsbeleid. De partijen willen dat behalve Verdonk ook premier Balkenende bij het debat aanwezig is.

De afloop van het debat is moeilijk te voorspellen. Eerder dreigde een aantal linkse partijen een motie van wantrouwen in te dienen als Verdonk hun wens niet uitvoert. Maar ook de VVD speculeerde eerder op consequenties voor de huidige coalitie van CDA en VVD als het kabinet het strenge asielbeleid nu plots aanpast.

Na het politieke vooroverleg dinsdag wilden de ministers weinig kwijt. Zalm gaf aan dat het kabinet achter Verdonk staat. Zelf wilde Verdonk niet vooruitlopen op het debat of aangeven of de uitzettingen van asielzoekers snel hervat zullen worden. Ingewijden gaven aan dat het kabinet de uitzettingen het liefst zo snel mogelijk weer start na het debat.