De autofabriek is niet moeilijk te vinden. Vanaf de Brusselse rondweg valt het VW-logo op de immense fabriekshallen direct op. Rond het complex is het stil, ongewoon stil.Achter het hek staan een paar honderd auto’s. Golfjes en Polo’s in de meest gangbare kleuren, grijs en donkerblauw. Niemand die ze op de wachtende treinwagons zet. Volkswagen Vorst staakt.

Het conflict duurt al ruim een week. Op 28 november kreeg Vorst te horen dat Volkswagen aanstuurde op sluiting van de autofabriek. Dat zou 4000 mensen hun baan kosten.

Bij de VW-fabriek in de Brusselse agglomeratie werken bijna 5700 mensen. Er worden jaarlijks 200.000 Golfs en 10.000 Polo’s gebouwd.

Vorige week vrijdag kwam het bericht dat Vorst vanaf 2009 de productie van de Audi A1 krijgt toegewezen. De stakers moesten dan wel onmiddellijk hun actie opgeven. Hoe het in de tussenliggende jaren moet, weet niemand.

De Belgische federaal minister van Werk, Peter Vanvelthoven, is het vertrouwen in VW kwijt. In de Belgische krant De Morgen zei hij woensdag: „In tien dagen is de directie van Volkswagen radicaal van koers veranderd. Een bedrijf van wereldformaat wijzigt zijn bedrijfsstrategie niet in zo’n korte tijd. VW weet al langer wat het met Vorst wil en werkt daar langzaam naartoe.”

Met die opmerking legt Vanvelthoven een bom onder het sociaal overleg dat juist deze dagen zou beginnen. Die gesprekken hebben volgens de minister weinig zin. „Er moet duidelijkheid komen over het aantal mensen dat wordt ontslagen. Zolang de Duitse directie zich daar niet over uitspreekt, zijn de onderhandelingen een maat voor niets.”

Bij de fabriek in Vorst is de sfeer gemoedelijk. De weg langs de fabriek -de Britse Tweede Legerlaan- is afgesloten voor het verkeer. Voor de hoofdingang van het complex hebben de bonden een tentenkamp opgeslagen. Een groepje mannen warmt zich aan een vuurtje van bij elkaar geharkte pallets.

Stakers in rode hesjes -uitgedeeld door de socialistische vakbond- houden het vuur brandend. De leden van de liberale bond zijn in het blauw gestoken, de christelijke stakers in het groen.

Tien meter verderop staat het vernielde karkas van een gloednieuwe Polo. Bordje ernaast: „Zij houden van polo en golf, wij houden van de Polo en de Golf.”

Op de auto van Jean Depanneuse zit een sticker: „Touche pas a mon job” (Kom niet aan m’n job). En dan in de o van job het VW-logo. Depanneuse werkt al vijftien jaar bij VW. „Binnen staat het mooiste spul. Dat kunnen ze toch zomaar niet kapotmaken?” Collega Van Horenbeke zegt dat er „een vuil spelletje” wordt gespeeld. „Ze jagen ons eerst angst aan en krabbelen dan terug. Er is meer aan de hand.”

De stakers blokkeren de grote poort dag en nacht. Voor alle kleinere poorten zijn auto’s of heftrucks gezet. De actievoerders krijgen veel steunbetuigingen uit het land. Het e-mailtje van Rene van Hoyweghen hangt geprint bij de poort: „Ik rij al m’n hele leven Volkswagen. Ik zal nooit een Renault kopen.”

Ook in het dorp Vorst is veel sympathie voor de stakers. Tal van winkeliers hebben protestposters voor de ramen. Ook de kapper aan het Sint-Denijsplein. „Zonder de fabriek is ons dorp ten dode opgeschreven”, zegt hij in de deuropening.

Voorzitter Luc Cortebeeck van de christelijke vakbond ACV hekelt het schaamteloze opofferen van mensen aan winstbejag. Hij dringt bij Volkswagen aan op een positief toekomstperspectief en een degelijk sociaal plan voor wie toch ontslagen wordt.

De auto-industrie in België staat al jaren onder druk. Renault vertrok in 1997 uit Vilvoorde en bij Ford in Genk vielen in 2003 3000 ontslagen. Met die fabriek in Belgisch-Limburg gaat het inmiddels beter: er worden meer auto’s gemaakt dan drie jaar geleden, terwijl er mondjesmaat weer mensen worden aangenomen.

Mocht de ontslagronde bij VW in Vorst doorgaan, dan zal dat de grootste zijn in de geschiedenis van de fabriek, die zijn wortels in 1805 heeft. Toen begon de ondernemersfamilie D’Ieteren in Vorst met de bouw van koetsen.

Na de Tweede Wereldoorlog werden er Studebakers en Kevers gebouwd. Sinds 1980 rolt onder meer de Golf van de band. Ook de Lupo, de Polo en de Audi A3 werden er gemaakt.