Het Witte Huis toonde zich niet onder de indruk. Volgens adviseurs van president Bush heeft Saddam niets nieuws gezegd en weet hij precies wat hij moet doen om de dreiging van een invasie te voorkomen.

De Iraakse president waarschuwde de Amerikanen dat alle regimes en „dragers van de doodskisten van het kwaad” die in het verre of meer recente verleden Arabische landen of moslims hebben aangevallen, zelf in een lijkkist naar hun land zijn teruggekeerd, „vergezeld van hun zieke dromen, arrogantie en hebzucht.” Terwijl Saddam sprak trokken meer dan 15.000 „vrijwillige strijders”, onder wie veel vrouwen, met machinepistolen door de straten om hun steun aan het bewind te betuigen.

Hij zei in zijn rede niets over de eis van de Amerikanen dat wapeninspecteurs van de Verenigde Naties onbeperkt toegang tot Irak krijgen om te controleren of het regime in Bagdad aan massavernietigingswapens werkt. De Iraakse leider riep wel de VN-Veiligheidsraad op „zijn verplichtingen na te komen.” Hij eist dat de sancties worden opgeheven die de VN na de inval van Irak in Koeweit twaalf jaar geleden instelden.

Medewerkers van de Amerikaanse inlichtingendiensten hebben gezegd dat Saddam zijn strategie in het geval van een Amerikaanse actie aan regionale autoriteiten in Irak heeft meegedeeld. Hij zal zijn troepen concentreren in de belangrijkste steden, en niet in het open veld of de woestijn.

De inlichtingendiensten baseren zich volgens de Los Angeles Times op informatie van overgelopen Irakezen en oppositiegroepen in Irak. Saddams strategie zou de Amerikaanse militairen naar Bagdad en andere steden moeten trekken. Daar zouden het militair materieel en de militairen omringd zijn door burgers en een minder gemakkelijk doelwit voor vijandelijke gevechtsvliegtuigen zijn. In de Golfoorlog van begin 1991 hadden die vliegtuigen een belangrijke taak.

Bush was woensdag voor het eerst ingegaan op een mogelijke invasie in Irak. Hij zegde toe dat de Amerikanen geen overhaaste stappen zullen nemen, maar dat hij alle middelen, misschien ook militaire, zal beproeven om het bewind van Saddam Hussein ten val te brengen. De president onderstreepte dat er sprake is van een „reële dreiging” uit Irak en dat hij het aan „onze kinderen” verschuldigd is daaraan iets te doen.

Secretaris-generaal Kofi Annan van de Verenigde Naties meent dat Saddam Hussein in zijn toespraak tot het Iraakse volk donderdag „geen duimbreed” heeft toegegeven aan de eisen van de Veiligheidsraad voor de terugkeer van wapeninspecteurs naar Irak.

Dat Saddam blijft staan op een antwoord van de Veiligheidsraad op negentien politieke en technische vragen die Irak in maart heeft gesteld, „geeft geen blijk van enige flexibiliteit”, zei Annan. „Ik zie geen enkele verandering in opstelling.”

De belangrijkste groepen die tegen het bewind van Saddam ageren, komen zaterdag in Londen bijeen voor overleg over de toekomst van Irak na de val van Saddam Hussein. Een medewerker van een van deze groepen zei aan de vooravond van het overleg dat de Amerikanen de oppositie over hun plannen moeten informeren. „De oppositie wil niet als buitenstaander worden behandeld. Zij wi in ieder geval de hoofdlijnen van een plan kennen, anders zal zij het niet steunen”, dreigde de medewerker. De Amerikaanse vice-president, Dick Cheney, zou de deelnemers aan het overleg zaterdag via de satelliet toespreken.

De Amerikaanse president Bush is bereid desnoods alleen Irak aan te vallen als dat nodig mocht zijn, maar verwacht wel steun van de Britse premier, Tony Blair. Dat schrijft een hoge adviseur van het Amerikaanse ministerie van Defensie in de Britse krant Daily Telegraph van vandaag.

„Ik twijfel er niet aan dat hij alleen zal handelen als dat nodig is. Maar hij zal niet alleen blijven staan als de tijd komt”, aldus Richard Perle, die hoofd is van de Defence Policy Board, een belangrijke adviescommissie.

Zijn mening komt overeen met die van Britse deskundigen die menen dat Blair de zijde van Bush zal kiezen als de Amerikaanse president ten strijde trekt. Perle zei verder dat het aanbod van de Iraakse president, Saddam Hussein, van vorige week om onder voorwaarden weer VN-wapeninspecteurs toe te laten geen invloed zal hebben op het besluit voor een eventuele aanval. „Bush noch Blair zal zich laten afleiden door Saddams charme-offensief”, meent Perle.