Ds. M. B. Gorsira, predikant van de vrije baptistengemeente te Delfzijl, wees zaterdag op een aantal zwakke plekken bij de evangelische beweging. Dat deed hij tijdens de landelijke themadag van de George Whitefieldstichting in de Poortkerk te Veenendaal. De bijeenkomst stond in het teken van de Engelse puriteinen. Het puritanisme was een beweging in Engeland, vergelijkbaar met de Nederlandse Nadere Reformatie.Ds. Gorsira stelde dat evangelischen en reformatorischen niet alleen buren zijn, maar ook familie van elkaar: in het puritanisme hebben ze dezelfde geestelijke grootvaders. De puriteinen hadden, aldus de predikant, in hun leven en denken een radicale gerichtheid op God. De evangelischen zijn vaak te veel gericht op mensen, vindt hij. „Het zou goed zijn om meer tijd vrij te maken voor het dienen van God en minder voor het bezig zijn met leiderschap en gemeenteopbouw.”

Een tweede punt dat evangelischen van puriteinen kunnen leren, is de radicale gerichtheid op de Schrift. Volgens ds. Gorsira staat die bij momenteel bij evangelischen onder druk. Hij signaleerde een veelvoorkomende subjectieve Schriftuitleg, waardoor tegengestelde standpunten naast elkaar kunnen blijven bestaan. Oorzaak is de grote diversiteit aan mensen die van elders in de evangelische beweging terecht kwamen.

De Woordverkondiging is op haar retour, aldus de predikant. „Veel mensen kunnen zich niet twintig minuten concentreren en willen leuke anekdotes en mooie verhalen. Het is verbazend hoe gelaten de mensen deze veranderingen over zich heen laten komen.”

Ds. Gorsira constateerde dat het verlangen naar opwekking niet erg meer leeft in de evangelische wereld, die op dit moment als totaliteit in Nederland geen groei meer kent. Hij wees op het vele kerkshoppen, de verbrokkeling en de onverschilligheid van veel kerkleden omtrent Christus’ kerk in eigen land en daarbuiten.

De baptistenpredikant uit Delfzijl vroeg zich verder af of evangelischen wel besef hadden van een goddelijk onbehagen dat hen zou kunnen gelden, zoals dat bijvoorbeeld verwoord wordt in Psalm 79. „Er zijn symptomen van nederlagen, maar waar is het besef van schuld? Er is meer gebed nodig dat de wil van de Heere zal geschieden. Als de puriteinen ons één ding kunnen leren, is het dat we in een „staat van ontvangen” moeten komen. Laten we beginnen met het vragen om de Geest van genade en gebeden.”

Ds. M. Klaassen, hervormd predikant te Hedel, noemde als centrale noties van de puriteinen de levensheiliging, de gerichtheid op de centrale plaats van het hart, het belang van de ontwikkeling van het geweten en de manier van omgaan met de zonde. „Er zijn weinig christenen in de geschiedenis van de christenheid geweest die zo’n hekel aan de zonde hadden als de puriteinen. De zonde is een hindernis in de relatie met God en dit element missen we veel vandaag. Het is heilzaam als je de kracht van de zonde onderkent, om in een vroeg stadium tegenstand te kunnen bieden.”

Een godzalig leven ontstaat niet vanzelf, aldus ds. Klaassen. Hij wees op de noodzaak van meditatie en gebed, waarvoor de vroege morgen zich uitermate goed leent. Naast het belang van het lezen van de Bijbel en stichtelijke lectuur waren de puriteinen ook overtuigd van het nut van huisgodsdienstoefeningen. „Een gezin zonder gebed is als een huis zonder dak”, schreef de puritein Brooks.

De predikant vindt een nauwgezet leven niet wettisch, omdat het erom gaat tot eer van God te leven en Zijn wil te doen. Bovendien kan een precies leven een hulpmiddel zijn voor het verkrijgen van de zekerheid van het geloof. „Leven in de nabijheid van God geeft innerlijke kracht die uitstraalt, zodat anderen kunnen zien wat wij geloven.”

Tijdens de forumdiscussie kwam de vraag naar voren of christenen niet moeten waken voor werkheiligheid. Ds. Klaassen: „De puriteinen leren ons dat een geheiligd christelijk leven vraagt om discipline, maar er moet geen dwang zijn om aan genoeg bidminuten te komen.”

Ds. Gorsira: „Het komen „in staat van ontvangen” houdt de discipline en de afhankelijkheid aan God bij elkaar. We kunnen niets doen, maar we openen onze handen.”