De privékliniek Ginemedex in de Catalaanse hoofdstad behandelt vrouwen die ruim zeven maanden zwanger zijn. De handelswijze van de kliniek werd zondag aangekaart in een reportage van de Deense zender DR1.De bevindingen van de Deense journaliste die de reportage maakte, zijn niet nieuw. De Britse krant The Sunday Telegraph verrichtte in oktober 2004 een undercoveroperatie bij Ginemedex. Een zwangere verslaggeefster van The Sunday Telegraph deed toen alsof ze een abortus wilde laten plegen. Ze drong door tot in de behandelkamer, maar wist op de valreep te ontsnappen aan een injectie die haar ongeboren vrucht onmiddellijk het leven zou hebben gekost.

De staf van de kliniek had intussen bij de intake laten blijken dat abortussen boven de dertig weken een uitzondering waren. Als een vrouw een gezonde zwangerschap wilde beëindigen, moest ze bij Ginemedex verklaren dat er een ”noodzaak” was geweest voor de abortus. „Doe bijvoorbeeld alsof u een bloeding hebt gehad.”

Tussen Ginemedex en de Britse BPAS (British Pregnancy Advisory Service) zou een nauwe relatie bestaan. Dat wil zeggen dat de door de Britse overheid gefinancierde BPAS voor een abortus boven de in Engeland toegestane 24 weken (tenzij voor het leven van de moeder wordt gevreesd) naar Barcelona verwees. Bij elke gevorderde week in de zwangerschap werd de ingreep duurder. Julia Millington van ProLife Alliance in Londen zegt dat de prijs voor een abortus van 26 weken 3200 euro is en dat deze prijs steeg met elke week extra van de zwangerschap.

The Sunday Telegraph berichtte in november 2004 dat bij een 18-jarige Britse studente een zwangerschap van 31,5 weken in dezelfde kliniek in Barcelona was beëindigd. „Wij zijn al langer op de hoogte van de praktijken van Ginemedex”, zegt Esperanza Coll, directeur van de Fundació Pro Vida de Catalunya (Stichting Pro Life in Catalonië). „Het probleem in ons land is echter dat het geen abortuswet heeft. Abortus is volgens de Ley Organica 9/1985 verboden en geldt als strafbaar feit, een delict dus. Uitgezonderd drie gevallen waarin niet kan worden bestraft. Vrouwen die een levensbedreigend risico lopen of vrouwen met psychische klachten kunnen een abortus ondergaan tot het einde van de zwangerschap. Hier geldt geen termijn.

Ten tweede is abortus toegestaan als er sprake is van verkrachting, maar dan alleen in de eerste twaalf weken. Ten derde is abortus toegestaan als er bewijs is van ernstige fysieke of mentale problemen bij de foetus, zoals het downsyndroom (tot 22 weken).”

Bijna alle abortussen in Spanje vallen onder de eerste categorie, aldus Esperanza Coll. „Dit blijft niettemin een vaag verhaal, omdat we geen wet hebben. De vrouw stapt naar een ziekenhuis of kliniek en zegt dat er problemen zijn. Ze wil een abortus. De behandelend arts stelt vast of de reden voor een abortus voldoende is om geen straf te krijgen. In dit grijze veld valt er echter nooit iets te controleren. Wanneer is een fysiek of psychisch risico reëel en wanneer wordt er slechts een reden voorgewend?”

Coll is geen voorstander van een abortuswet. „Die maakt van abortus een recht. Bij ons blijft abortus strafbaar.”

Toen de autoriteiten naar aanleiding van de publicatie van The Sunday Telegraph twee jaar geleden een onderzoek instelden bij Ginemedex, was alles in orde. Er werd geen belastend materiaal aangetroffen.

Daar is Millington het echter niet mee eens: „Journalisten zijn er juist wel in geslaagd bewijs te leveren waarmee werd aangetoond dat de kliniek illegale abortussen als gynaecologische noodgevallen rechtvaardigde in gevallen waarbij dat duidelijk niet terecht was.”

Een arts die illegaal een abortus verricht, kan in Spanje worden bestraft met drie tot zes jaar celstraf. Technisch bezien kunnen zelfs vrouwen die abortus plegen, worden vervolgd en lopen zij kans op een celstraf tussen de zes en twaalf maanden.

De meeste abortussen in Spanje worden gepleegd in Madrid, Calonië, Andalusië, Valencia en Baskenland. In 2002 werden er in Spanje 77.000 abortussen gepleegd, en in 2004 was dat aantal opgelopen tot om precies te zijn 85.985”, verklaart Esperanza Coll. Ze verwacht dat het aantal abortussen voor 2005 tussen de 90.000 en 100.000 zal liggen.

Spanje kent een federatie van prolifeverenigingen en -stichtingen. De stichting van Esperanza Coll is een particuliere ngo die in 1987 werd opgericht. „We hebben ons onmisbaar gemaakt. De maatschappelijk werkers van de deelstaatregering van Catalonië sturen 70 procent van de ongewenst zwangere vrouwen naar ons toe.”

Zelf is Coll moeder van zes kinderen tussen de 17 en 30 jaar. „Ik doe dit werk uit respect voor het ongeboren leven, dat volgens mij bij de conceptie begint. We hebben als mensen de verantwoordelijkheid gekregen het leven in alle gevallen te beschermen.”