Nu melden mensen zich vrijwillig voor de sociale werkvoorziening. Maar dat moeten gemeenten uitkeringsgerechtigden kunnen verplichten. Ook moeten meer mensen vanuit de sociale werkplaats onder begeleiding aan de slag bij een normale werkgever.Dat staat in een dinsdag gepubliceerd advies aan het kabinet van de Raad voor Werk en Inkomen (RWI), waarin werkgevers, vakbeweging en gemeenten zitten.

De raad vindt „het belangrijk dat mensen die tot regelmatige arbeid in staat zijn, niet zonder werk thuis zitten, maar ook daadwerkelijk worden ingeschakeld.”

Tegenover plichten staan volgens de RWI ook rechten. Gemeenten moeten aan mensen een concreet arbeidsaanbod kunnen doen, zodra ze worden verplicht in de sociale werkplaats aan de slag te gaan.

Dat kan volgens Tweede Kamerlid Verburg van het CDA nog wel eens een probleem worden. Al jaren geldt een wachtlijst voor de sociale werkplaatsen. Zo werd eerder deze maand bekend dat eind vorig jaar 15.375 gehandicapten zaten te wachten op een plek, tegen 13.030 eind 2004. In totaal werken er bijna 100.000 mensen via de Wet sociale werkvoorziening (WSW).

De RWI steunt de aanpak van de wachtlijst door staatssecretaris Van Hoof (Sociale Zaken). De raad vindt net als de bewindsman dat meer mensen vanuit de sociale werkplaats aan een normale baan met begeleiding geholpen kunnen worden. Dat kan door detachering, maar ook door hen in dienst te laten treden van een reguliere werkgever.

De staatssecretaris is volgens zijn woordvoerster heel blij dat de RWI zijn visie ondersteunt. Van Hoofs hervormingsplannen zijn echter vorig jaar tot 2008 uitgesteld, omdat een meerderheid van de Tweede Kamer (CDA, D66, linkse oppositie en ChristenUnie) betwijfelde dat werkgevers voldoende werkplekken willen creëren met de nodige begeleiding.

De raad pleit voor een zakelijker aanpak. Nu is deze vaak nog te veel gericht op bescherming van arbeidsgehandicapten in beschutte werkplekken.