Een van de oorzaken van de kerkverlating is, aldus Rainer, de popcultuur. Die ondergraaft volgens hem een Bijbelse moraal en propageert een ongebonden seksuele levensstijl, alcoholconsumptie, drugs en internetpornografie. Ook het toenemende aantal gebroken gezinnen zou eraan bijdragen dat tieners christelijke gemeenten de rug toekeren.Jongeren die zich tegen de heersende cultuur keren, voelen zich volgens Rainer op school een minderheid. „Het is moeilijk gelijkgezinden te ontmoeten.” De krant New York Times citeerde in dit verband de 18-jarige Eric Soto, die een Bijbelkring wilde organiseren op een openbare staatschool. Er kwamen vijf tot acht medescholieren op af. Toen er ook wat te eten was, groeide dat aantal - tot twaalf.

De Nationale Evangelische Alliantie (NAE) heeft inmiddels de noodklok geluid. Het vertrek van jongeren uit de evangelicale beweging neemt de vorm aan van een epidemie, aldus de organisatie. Voorzitter Ted Haggard en andere evangelicale leiders, zoals baptistenpredikant Jerry Falwell en pinksterpredikant Jack Hayford, zullen deze herfst voor zo’n 6000 leiders in 44 steden dit toekomstperspectief aan de orde stellen. De evangelicale beweging in de Verenigde Staten telt zo’n 30 miljoen protestanten.

Ook evangelicale jeugdbewegingen proberen het tij te keren. De afgelopen vijftien jaar hebben meer dan 2 miljoen tieners christelijke bijeenkomsten bezocht, aldus Ron Luce, oprichter van de jongerenorganisatie ”Teen Mania” uit Texas. „Maar de druk vanuit de samenleving is sterker. We doen wat we kunnen, maar we verliezen deze groep.” Volgens Luce ontwikkelen de Verenigde Staten zich tot een postchristelijke samenleving, „zoals Europa.”

Het onderzoek van Rainer is echter omstreden. Sommige evangelicale leiders vinden de ophef overdreven en spreken van een „paniekaanval.”

Ook Christian Smith, hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Notre Dame in Indiana betwijfelt of het percentage van 4 procent klopt. Dat veel jongeren evangelicale gemeenten verlaten, betekent volgens hem niet dat zij het christelijk geloof vaarwel zeggen. Evangelicale jongerenbijeenkomsten trekken nog altijd veel meer bezoekers dan die van rooms-katholieken, liberale protestanten en joden, stelt Smith.

Andere onderzoeken bevestigen de cijfers over het aantal evangelicale jongeren in de toekomst. Zo blijkt uit statistieken van het Amerikaanse onderzoeksinstituut Barna dat 5 procent van de huidige tieners opgroeit tot Bijbelgetrouwe volwassenen.