Na elf uur kon de politie de 31-jarige tbs’er oppakken. Hij wordt verdacht van bedreiging, beroving en verkrachting.Het gevaar dat de ontsnapte tbs’er tijdens begeleid verlof kon opleveren, is niet goed ingeschat, erkende Hirsch Ballin dinsdag tijdens het vragenuurtje in de Tweede Kamer. Het is volgens hem echter de vraag of die verkeerde taxatie iemand te verwijten valt.

De CDA-bewindsman benadrukte dat alle procedures voor het verlenen van verlof door zowel de kliniek als zijn ministerie zijn gevolgd. Tbs-kliniek De Kijvelanden in Poortugaal, waar de man verbleef, had geen contra-indicaties om de man geen verlof te verlenen, stelde de minister.

Tbs-behandeling is gericht op een veilige terugkeer van betrokkene in de samenleving. Verlof vormt daarvan een wezenlijk onderdeel. De minister benadrukte dat het in het huidige tbs-stelsel niet mogelijk is vooraf absolute zekerheid te geven dat er nooit iets fout gaat.

Later op de middag maakte hij een reeks maatregelen bekend om scherper toezicht op tbs’ers te kunnen houden. Die stonden echter los van de gebeurtenissen in Rotterdam. Hirsch Ballin reageerde met zijn voorstellen op de bevindingen van de parlementaire commissie die het tbs-stelsel heeft doorgelicht.

Een van de maatregelen is een inhoudelijke toets voor verlofaanvragen die wordt uitgevoerd door een aparte afdeling van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI). Bij twijfel over een aanvraag raadpleegt de afdeling drie onafhankelijke psychiaters.

Het DJI zal per maand zo’n 35 aanvragen voor een verlofmachtiging beoordelen. In 2005 werden circa 500 machtigingen aan klinieken verleend. Dat aantal is sinds de aanscherping van het beleid medio vorig jaar gedaald. In de eerste zeven maanden van dit jaar ging het om 240 machtigingen.

Volgens Hirsch Ballin moeten psychiaters betere vakkennis krijgen om goed te kunnen beoordelen hoe het met de veiligheid staat. Ook staat in de plannen van de minister dat een delinquent langer tbs met voorwaarden kan worden opgelegd. Hierbij gaat een tbs’er niet naar een kliniek, maar naar een psychiatrisch ziekenhuis. Tbs met voorwaarden wordt verlengd van maximaal vier naar negen jaar.

Verder krijgt de reclassering meer tijd om een oogje in het zeil te houden als een tbs’er de kliniek heeft verlaten. Daar staat nu 30 uur per halfjaar per tbs’er voor. Dit wordt uitgebreid tot 120 uur. Ex-tbs’ers krijgen meer nazorg. Justitie gaat met instellingen voor geestelijke gezondheidszorg (GGZ) afspraken maken over opname en behandeling van deze groep mensen. Volgend jaar beschikt justitie over 437 miljoen euro voor forensische zorg. Dit kan oplopen tot 545 miljoen in 2011.

Kamerlid Eerdmans vindt dat de directeur van tbs-kliniek De Kijvelanden ontslag moet nemen. Volgens Eerdmans, van de Groep Eerdmans en Van Schijndel, is de directeur eindverantwoordelijk voor „het drama Rotterdam.”