Dat is de uitkomst van moeizame besprekingen tussen de EU en de regering in Washington. Delegaties van beide partijen sloten in de nacht van donderdag op vrijdag een akkoord. Dat kreeg gisteren het fiat van de ministers van Justitie van de lidstaten, die voor een vergadering bijeenwaren in Luxemburg. Eind vorige week was het overleg over aanpassing van de regeling betreffende -in jargon- de PNR (Passenger Name Records) in een impasse geraakt.Voor de luchtvaartbedrijven verandert er in vergelijking met de gang van zaken tot nu toe weinig. Het aantal en de aard van de voor inzage beschikbare persoonlijke wetenswaardigheden blijven hetzelfde. Ze zijn na de inwerkingtreding van de nieuwe versie in breder verband toegankelijk, maar daarbij zal met de data zorgvuldig worden omgesprongen, zo luidt de toezegging. Er zijn strikte bepalingen vastgelegd om een hoog niveau van bescherming van het vanuit privacyoogpunt gevoelige materiaal te waarborgen.

De uitwisseling van allerlei details uit de privésfeer kwam op de agenda na de schokkende gebeurtenissen van 11 september 2001. De Amerikanen wilden, in het kader van hun inspanningen om terroristische aanslagen te verijdelen, meer inzicht verwerven in de achtergronden van iemand die koers zette in de richting van hun grondgebied.

Na slepende onderhandelingen, die van EU-zijde plaatsvonden onder de regie van toenmalig commissaris Bolkestein, rolde er in 2004 een overeenkomst uit de bus. De daarin vervatte afspraken schrijven voor dat Europese luchtvaartmaatschappijen 34 gegevens van elke passagier aan boord van een toestel naar de VS moeten toezenden aan de douaneautoriteiten daar. Het gaat om onder andere adressen, telefoon-, bankrekening- en creditcardnummers, informatie uit het paspoort, over betalingen en over e-mails en zelfs om speciale wensen ten aanzien van de onderweg te nuttigen maaltijd. Bij het weigeren van medewerking dreigen voor de betrokken vervoerder forse boetes en het intrekken van de landingsrechten aan de overzijde van de Atlantische Oceaan.

Het oude akkoord lokte forse kritiek uit. Vooral in het Europees Parlement heerste breed ongenoegen. Veel afgevaardigden vonden dat het pakket een onacceptabele inbreuk pleegde op de privacy van mensen. Een meerderheid besloot een klacht in te dienen bij het Europees Hof van Justitie in Luxemburg. Dat presenteerde in mei de uitspraak in deze kwestie. De rechter velde geen inhoudelijk oordeel, maar verklaarde op formele gronden het geheel niettemin ongeldig. De juridische basis ervan klopte volgens hem namelijk niet. Voor eind september moest er een oplossing zijn gevonden voor dat manco, verordende hij.

Het lukte niet die deadline te halen. Tot vorige week zaterdagavond voerden EU-ambtenaren in Washington overleg, maar een compromis zat er tot dan toe niet in. Oorzaak daarvan was mede een verschil in benadering: Europa beoogde alleen een rechtsgeldige variant ter vervanging van de bestaande illegale tekst tot stand te brengen, terwijl de VS, onder leiding van minister Chertoff van Binnenlandse Veiligheid, aanvullende wensen op tafel legden over een ruimere toepassing van de data. Donderdagmiddag werden de onderhandelingen met behulp van een videoverbinding via de satelliet hervat. Zij leverden in de nachtelijke uren dan toch overeenstemming op. Eerder had de EU gewaarschuwd voor chaos in het luchtverkeer wanneer er geen deal werd bereikt.

Overigens praten we nog steeds over een tijdelijke voorziening. Het ligt in de bedoeling dat er vanaf augustus volgend jaar een definitief verdrag van kracht wordt.

Minister van Justitie Hirsch Ballin toonde zich vrijdag tevreden over het resultaat. Hij stond erop dat de inhoud ervan zo veel mogelijk zou aansluiten bij die van de bestaande praktijk. „Aan dat criterium lijkt te zijn voldaan. Dat is een goede zaak”, aldus de bewindsman.