„Je kon volgens sommige analisten soms bijna van een liefdesverhouding spreken, waarbij eigenaars hun auto zelfs een soort van persoonlijkheid toedichtten”, vertelt Jim Sanfilippo, analist voor het researchbureau Automotive Marketing Consultants in Bloomfield Hills (Michigan) dat zich richt op de autosector.Maar die idyllische relatie is drastisch aan het veranderen. De oorzaken daarvan zijn het steeds voller worden van vooral de kustgebieden en de voortdurend stijgende benzineprijzen.

Die benzineprijs is zelfs een van de belangrijkste factoren waarop Amerikanen hun economisch perspectief beoordelen. Een tankbeurt kwam recent op 2,699 dollar per gallon benzine. Dat komt omgerekend neer op 56 eurocent per liter.

Voor Europa is dat een droomprijs, maar in de VS is dat duur. En dan te bedenken dat de benzineprijs de laatste weken alweer wat is gezakt na de periodieke stijging in het drukke zomerse reisseizoen.

Veel Amerikanen herinneren zich nog een benzineprijs die ongeveer een tiende bedroeg van wat men nu betaalt. „Je bekommerde je niet om de prijs van benzine. Dat spul was goedkoop en het deed er daarom niet toe of je in een benzineslurper met acht cilinders reed of in een zuiniger zescilinder. Viercilinders, man, dat was iets voor de rest van de wereld”, aldus de 68-jarige Jim McCloud in Jersey City (New Jersey).

Maar die tijden zijn voorbij en daarmee lijkt ook een eind te komen aan de idylle tussen de autobezitter en z’n vierwieler. Daarbij wordt het steeds voller, zij het nog niet zo vol als in sommige delen van Europa.

Maar toch, dit maakt dat het autorijden van goedkope hobby meer en meer een duurdere manier van transport wordt. Met als gevolg dat het plezier eraf gaat. Volgens een opiniepeiling van het Pew Center in Washington beschouwt 30 procent van de Amerikanen autorijden nu als een noodzaak en niet meer als plezier. Vijftien jaar geleden was dat nog 20 procent.

De drukte brengt ook wangedrag met zich mee, zoals schelden, het maken van obscene gebaren naar elkaar en een enkele maal nog erger. Op Staten Island -een van de vijf deelgemeenten van New York- haalde een man onlangs pizza’s voor z’n gezin. Toen hij zich met dit eten in het verkeer voegde, wekte dat de ergernis van een van z’n medeweggebruikers. Die reed de man vervolgens klem, stapte uit en schoot hem dood.

„Een extreem geval; maar er wordt soms ook al vanuit rijdende auto’s geschoten. Wat wil je in een land waar zo veel mensen over vuurwapens beschikken”, reageert woordvoerder Steve Furrow van de New Yorkse verkeerspolitie.

Drukte, dure benzine en lonen die achterblijven bij productiestijging en inflatie; het zijn factoren die veel modale Amerikanen doen omzien naar kleinere auto’s die vroeger misprijzend werden bekeken.

„De Amerikaanse autoproducenten hebben dit niet zien aankomen”, analyseert Jim Sanfilippo. „Dat is een van de redenen waarom zij nu drastische saneringen moeten doorvoeren om te overleven. Alleen General Motors biedt momenteel aan wat men hier een subcompact noemt, oftewel een kleine auto. Het is de Chevrolet Aveo, die overigens wordt gemaakt door Daewoo in Zuid-Korea.”

Chrysler en Ford hebben nog geen aanbod in deze sector, hoewel Chrysler heeft aangekondigd over twee jaar de Europese smart op de markt te brengen.

Toyota biedt de Yaris aan, die hier Echo heet. Dit model is nauwelijks aan te slepen. „Soms hebben wij ze al verkocht voordat we ze de showroom binnenrijden en elke maand zijn we uitverkocht. Dat is uitzonderlijk”, zegt Jim Turner, verkoopdirecteur van Toyotadealer O’Brien Auto Park in Urbana (Illinois).

Het opmerkelijke is dat de Echo niet alleen verkoopt in de drukke, grote steden, maar ook op het lege platteland. „De Amerikaan heeft de kleine, zuinige auto ontdekt en dat brengt een ware revolutie teweeg”, meent Jim Sanfilippo.