De gesprekken tussen Europa en de VS zijn zaterdagavond afgebroken, net voordat het huidige verdrag over het uitwisselen van de informatie afliep. Beide partijen hebben wel aangegeven zo spoedig mogelijk tot een oplossing te willen komen. Volgens de Europese Unie zou dat vrijdag al kunnen gebeuren.Woordvoerder Jonathan Todd van de Europese Commissie typeerde de ontstane situatie als een „wetgevingsvacuüm". Elke luchtvaartmaatschappij die vanaf zondag nog gegevens over passagiers aan de Amerikaanse autoriteiten verstrekt, is in overtreding en kan in alle lidstaten van de EU juridische stappen tegen zich verwachten.

Tegelijkertijd kunnen luchtvaartmaatschappijen die niet meewerken met de Amerikanen landingsrechten verliezen in de VS. KLM blijft daarom voorlopig passagiersgegevens, waaronder het creditcardnummer en de maaltijdvoorkeur, verstrekken aan de Amerikanen. De luchtvaartmaatschappij voorziet geen juridische stappen, omdat het vliegverkeer tussen Europa en de VS te belangrijk is. Als luchtvaartmaatschappijen zouden worden gedwongen geen informatie meer aan de Amerikanen te geven, zou het vliegverkeer naar het land plat komen te liggen. Vele honderdduizenden passagiers zouden daar de dupe van zijn, aldus KLM.

De Europarlementsleden Buitenweg (GroenLinks) en Hennis–Plasschaert (VVD) vinden echter dat Nederlandse luchtvaartmaatschappijen onmiddellijk moeten stoppen met het doorgeven van privégegevens. Er is volgens Buitenweg geen juridische basis meer. Ze denkt niet dat de Amerikanen KLM en Martinair de toegang tot het luchtruim zouden ontnemen als de vervoerders zouden zwijgen over hun klanten.

Het CDA vindt juist dat de informatiedoorgifte moet doorgaan. „Reizigers en toeristen mogen niet het slachtoffer worden van een meningsverschil tussen de VS en de EU", aldus Europarlementslid Wortmann.

De VS en EU waren in Washington al sinds donderdag aan het praten over het onderwerp. Volgens de woordvoerder van de Commissie legden de Amerikanen op het laatste moment extra eisen op tafel. De ambtenaren van de Commissie, die onderhandelden namens de 25 EU–landen, hadden geen mandaat om in te stemmen met die eisen. Bronnen in Brussel meldden dat de VS de gegevens niet alleen wilden delen met verscheidene inlichtingendiensten, maar ook informatie zouden willen verstrekken aan andere landen.

De Amerikaanse minister van Binnenlandse Veiligheid, Chertoff, verklaarde dat er wel degelijk een „conceptakkoord" was bereikt, maar dat de VS nog wachtten op goedkeuring door de Europeanen. Chertoff voegde daaraan toe dat hij verwachtte dat er geen problemen zullen ontstaan met de vluchten van Europa naar de VS en dat het luchtverkeer niet zal worden onderbroken.

De Europese Commissie bracht zondag een verklaring naar buiten waarin de hoop werd uitgesproken vrijdag tot een akkoord te komen. Dan praten de ministers van Justitie van de EU–landen mogelijk in Luxemburg over een ontwerpakkoord.

Washington en de EU sloten ruim twee jaar geleden een akkoord over de uitwisseling van informatie over luchtvaartpassagiers die naar de VS vliegen. De Amerikanen willen, in de nasleep van de terroristische aanslagen in de VS, niet alleen persoonlijke gegevens ontvangen, maar bijvoorbeeld ook informatie over de maaltijden die de mensen tijdens hun vlucht nuttigen. Het Europees Hof van Justitie verklaarde dit akkoord, dat zondag is afgelopen, eind mei ongeldig.