„Een uur geleden is de ramenwasser nog langs geweest en kijk nu eens!” Arthur van Bukel haalt zijn vinger langs het raam van zijn lampenwinkel. „Pikzwart: allemaal roet.”Van Bukels zaak staat bij het meest vervuilde punt van Nederland, de kruising van de Amsterdamse Veerkade met de Wagenstraat. „Door de stoplichten staat het verkeer hier eerst een poos te ronken en bij het optrekken komen er nog eens wat extra roetdeeltjes mijn kant op.”

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) verklaarde dat de beide Veerkades vorig jaar opnieuw de meeste vervuilde straten van Nederland waren. De norm voor de uitgestoten hoeveelheid fijnstof was op 81 dagen overschreden. In 2004 waren het er nog 80.

Wie de Amsterdamse Veerkade vanaf het Centraal Station oprijdt, begrijpt meteen waarom het er zo slecht toeven is. De auto’s wurmen zich twee aan twee de relatief smalle straat in. Door de hoge, aaneengesloten bebouwing kunnen de uitlaatgassen moeilijk weg.

Dicht bij het kruispunt met de Wagenstraat staat een zogenaamd luchtinfobord. Automobilisten kunnen daarop zien hoe veel stikstofdioxide (NO(in2() en fijnstof er in de lucht zit. Als dat onder de norm blijft, lacht het gezichtje; komt het erboven, dan kijkt een droevig ventje de automobilisten aan.

Om twee uur ’s middags kijken zowel het NO2 gezichtje als het fijnstofgezichtje al droevig. De Amsterdamse Veerkade staat dan ook al bomvol met auto’s. Onder de luifel van parkeergarage Veerkade stinkt het. Enkele bomen in de middenberm hebben het duidelijk moeilijk. Hoe dichter bij het kruispunt, des te miezeriger hun kruinen en des te bruiner hun bladeren.

Den Haag heeft overigens wel plannen voor het verbeteren van de luchtkwaliteit. De binnenstad moet verboden gebied worden voor vrachtverkeer. Bovendien is er een Verkeerscirculatieplan (VCP) in de maak. Het doorgaande autoverkeer zou in 2009 moeten worden omgeleid. Alleen bestemmingsverkeer kan dan nog door straten zoals de Veerkades rijden.

Er zijn echter veel tegenstanders van het plan. Op internet woedt een ware oorlog tussen bezoekers van vcp-nee.nl en vcp-ja.nl. In november buigt de gemeenteraad zich over het plan.

Voorlopig moeten de aanwonenden van de Amsterdamse Veerkade en de Stille Veerkade het doen met een stevige opknapbeurt. De gemeente gaat vrijliggende fietspaden aanleggen, bomen planten en de straat terugbrengen tot één rijstrook per richting. Ook komt er geluiddempend asfalt. De eerste werkzaamheden beginnen in september volgend jaar en zullen in april 2008 klaar zijn.

Tijdens de inspraakrondes bleken er nogal wat bewoners kritiek te hebben op het verdwijnen van veertig parkeerplaatsen. Nu staan de auto’s zij aan zij tussen de twee rijstroken in. Door de aanleg van een vrijliggend fietspad is er in de straten minder ruimte voor geparkeerde auto’s.

Ook de winkeliers zijn hier absoluut niet blij mee. Van Bukel: „Uit onderzoek blijkt dat elke parkeerplek 100.000 euro aan omzet oplevert. Dat scheelt ons als ondernemers dus 4 miljoen.” Op zich is Van Bukel wel te spreken over de facelift van zijn straat, maar hij denkt niet dat het iets uitmaakt voor de luchtkwaliteit.

Een collega-winkelier is uiterst negatief over de opknapbeurt. „Omdat we van vier naar twee banen gaan, krijgen we hier nog meer files. Dan staan de auto’s de hele dag voor mijn winkel te ronken. Over een paar jaar ben ik hier weg. Het wordt hier alleen maar viezer.”