„Ambtenaren vaker aansprakelijk stellen”
DEN HAAG (ANP) - Bestuurders en leidinggevende ambtenaren die in functie betrokken zijn bij strafrechtelijke feiten, moeten vervolgd kunnen worden. Dat meent de Raad voor het openbaar bestuur.
De raad steunt in een advies aan minister Hirsch Ballin van Justitie en minister Remkes van Binnenlandse Zaken het wetsvoorstel van de minister van Justitie dat verruiming van de strafrechtelijke aansprakelijkheid voor bestuurders en ambtenaren regelt.De raad meent dat het wetsvoorstel er terecht voor kiest de strafrechtelijke immuniteit van bestuurders en leidinggevende ambtenaren los te laten. Wel moet de overheid garanderen dat er geen praktijk ontstaat waarin bestuurders en ambtenaren met de rechter te maken krijgen enkel en alleen omdat de rechtspersoon niet kan worden vervolgd. Bestuurders en leidinggevende ambtenaren zouden anders bang kunnen worden bestuurlijke verantwoordelijkheid te dragen.
De raad vindt strafrechtelijke vervolging van overheidsorganisaties bij het uitoefenen van een overheidstaak niet zinvol, maar meent dat strafrechtelijke feiten die individuele ambtenaren en bestuurders begaan, altijd aan de strafrechter kunnen worden voorgelegd. Een principiële afwijzing van dat laatste is niet verenigbaar met de principes van een democratische rechtsstaat, meent de raad. Zeker bij incidenten waarover de publieke opinie zeer geschokt is, kan het vertrouwen ernstig worden geschaad, als vervolging van strafbare feiten onmogelijk is.
In het zogeheten Pikmeer-arrest sprak de Hoge Raad in april 1996 uit dat een gemeenteambtenaar niet kon worden vervolgd, als de gemeente zelf niet strafrechtelijk kan worden aangepakt. Twee jaar later maakte de Hoge Raad in een tweede arrest over de stort van verontreinigde baggerspecie in het Friese Pikmeer toch enige ruimte voor vervolging van lagere overheden en ambtenaren. Het hoogste Nederlandse rechtscollege sprak uit dat publieke lichamen en overheidsfunctionarissen die strafbare feiten begaan, zich niet zonder meer kunnen beroepen op strafrechtelijke onschendbaarheid.
De zaak speelde onder meer bij de Schipholbrand. De Onderzoeksraad sprak in een rapport uit dat overheidsdiensten hadden gefaald.