Bulgarije moet verder de luchtvaartsector hervormen, anders mag Sofia op dit gebied ook niet samenwerken in EU–verband. Dat staat in een advies aan de EU–staats– en regeringsleiders dat de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van Europa, dinsdag presenteerde in het Europees Parlement in Straatsburg.Voor beide nieuwe lidstaten dienen volgens de commissie verder tal van beperkingen te gelden op landbouwgebied. Zo zouden sommige zuivelproducten voorlopig niet aangeboden mogen worden in andere lidstaten, omdat er problemen zijn met de hygiëne en naleving van gezondheidsregels in diverse boerderijen.

Lange tijd was het onduidelijk of de twee landen in 2007 of 2008 zouden kunnen toetreden. Vooral de wijd verspreide corruptie bij lokale overheden en partijdigheid van rechters waren hinderpalen voor een snelle toetreding. De afgelopen dagen werd echter al duidelijk dat de Europese Commissie onder strenge voorwaarden zou adviseren voor toetreding van de 26e en 27e lidstaat in 2007.

De Europese regeringsleiders moeten dit najaar nog met het voorstel instemmen. Ondanks de beperkingen zouden beide landen wel al kunnen profiteren van de vrijhandel met andere lidstaten en voordelen als Europese regionale steunfondsen, hoewel de bureaus die landbouwsteun moeten betalen in Roemenië en Bulgarije nog niet helemaal op hun taak berekend zijn. Dit kan leiden tot uitstel of beperking van Europese landbouwsteun of hulp aan verarmde regio’s.

Beide landen krijgen vanaf januari volgend jaar ook een eigen Eurocommissaris. Roemenië mag verder 35 Europarlementariërs afvaardigen naar Straatstburg en Bulgarije achttien. Door de toetreding van beide landen moeten alle huidige lidstaten vanaf 2009 echter EP–zetels inleveren. Nederland gaat daardoor in 2009 terug van 27 naar 25 zetels.

Volgens voorzitter José–Manuel Barroso van de Europese Commissie is het advies het resultaat van een „stricte, maar billijke beoordeling". Hij stelde echter ook dat er sinds een laatste waarschuwing van de Commissie „aanzienlijke vooruitgang" is geboekt. Hij hoopt dat „beide landen op energieke wijze een bijdrage aan de EU zullen geven".

Volgens Barroso is de geplande uitbreiding een juist besluit voor Roemenië, Bulgarije en de EU. „Dit zal zorgen voor een beter en veiliger Europa". Barroso riep Europese leiders ook op eerlijk te zijn over verdere uitbreiding van de EU, waar veel weerstand tegen bestaat. „We moeten ook durven zeggen welke voordelen uitbreiding biedt, vooral door economische groei. De groei van de Europese economie nu is vooral het gevolg van de uitbreiding met tien nieuwe landen in 2004".

Europees Commissaris Olli Rehn (uitbreidingsbeleid) stelde dat in totaal drie zogeheten vrijwaringsclausules voor de twee landen zijn opgenomen in het advies. Dat zijn er meer dan bij andere landen die toetraden tot de EU. Om de twee jaar zullen Bulgarije en Roemenië moeten rapporteren aan de Commissie over de vooruitgang op de terreinen waarvoor uitzonderingen gelden, zoals justitie en landbouw– en voedselexporten. Desondanks noemde Rehn de twee landen een verrijking voor de Europese Unie en zijn zij in zijn ogen klaar voor lidmaatschap.

Nederlandse burgers lijken niet te zitten wachten op de komst van Roemenië en Bulgarije in de Europese Unie. Uit een peiling van Maurice de Hond blijkt dat 62 procent van de Nederlanders niet achter de beslissing staat om de twee landen zo snel mogelijk te laten toetreden. Verder is 24 procent wel positief, 14 procent van de ondervraagde mensen heeft geen mening.