Advocaat Papon eist nieuw proces
Maurice Papon heeft recht op een nieuw proces. Dat heeft de advocaat van de 91-jarige oorlogsmisdadiger donderdag gezegd nadat het Europese Hof voor de Rechten van de Mens eerder op de dag vaststelde dat Papon geen eerlijk proces heeft gehad. Frankrijk stond hem in 1999 niet toe in beroep te gaan tegen zijn veroordeling.
Papon zit een straf van tien jaar uit wegens zijn betrokkenheid bij de deportatie van zo’n 1700 Joden in de Tweede Wereldoorlog, toen hij politiechef was in Vichy, Frankrijk.
„Veel mensen in Frankrijk denken dat de zaak-Papon voorbij is”, zei Papons advocaat Francis Vuillemin. „Dat is niet zo.”
Volgens de Franse minister van Justitie, Dominique Perben, heeft het oordeel van het Europese hof geen grote gevolgen, omdat de wet waarop het betrekking heeft in 2000 is gewijzigd.
De nu 91-jarige Papon, die een straf van tien jaar uitzit wegens misdaden tegen de menselijkheid, had drie jaar geleden een klacht bij het hof in Straatsburg ingediend. Zijn advocaten hopen dat de uitspraak van donderdag tot gevolg heeft dat hun cliënt alsnog in beroep kan gaan tegen de veroordeling.
De Europese rechters vinden dat de indertijd geldende eis van de Franse overheid dat een verdachte zich bij de politie meldt aan de vooravond van de behandeling van een beroep in cassatie, in strijd met de Europese Conventie voor de Rechten van de Mens. In de Franse wet stond toen dat een veroordeelde de laatste nacht voor zijn beroep in een politiecel moet doorbrengen. Papons advocaten hadden in 1999 gevraagd voor hun cliënt een uitzondering te maken - wegens zijn zwakke gezondheid. De rechter had dat afgewezen.
De eis dat de verdachte zich aan de vooravond van zijn beroep moet melden, staat inmiddels niet meer in de wet. Die werd vorig jaar geschrapt nadat het Europees hof Frankrijk diverse malen had veroordeeld in vergelijkbare gevallen.
Papon is in 1998 veroordeeld wegens zijn pas in 1981 aan het licht gekomen aandeel in de deportatie van 1560 Joden uit de omgeving van Bordeaux in de Tweede Wereldoorlog. Hij was op vrije voeten wegens zijn slechte gezondheid. Op 21 oktober 1999 verwierp het hof van cassatie in Parijs het cassatieverzoek van Maurice Papon van zijn veroordeling in 1998. Het verzoek was volgens het hof niet geldig, omdat Papon niet bij de behandeling aanwezig was. Enkele uren na het besluit vaardigde de openbaar aanklager een internationaal arrestatiebevel tegen Papon uit. Die bleek naar Zwitserland te zijn gevlucht, maar werd snel gepakt en uitgeleverd.
Papon was al een keer eerder naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens gestapt. Toen gingen de advocaten in beroep tegen het vonnis van tien jaar cel omdat zij de uitvoering daarvan wegens de hoge leeftijd en de slechte gezondheid van hun cliënt onmenselijk vonden. Het hof oordeelde in juni vorig jaar dat de straf niet onmenselijk is. Desondanks probeerde Papon onder de straf uit te komen. Woensdag wees een Franse rechter zijn verzoek om bekorting van de straf af. Tegen die uitspraak gaan zijn advocaten in beroep.
Papon heeft nooit enige spijt betuigd. Een schadevergoeding van een half miljoen euro aan nabestaanden, waartoe de rechter hem had verplicht, heeft hij nooit betaald; zijn vermogen had hij vlak voor zijn veroordeling verdeeld onder zijn kinderen.