Na een hectische dag woensdag, waarin de AEX in de loop van de middag niet minder dan 8 procent lager stond, sloot de Amsterdamse beurs uiteindelijk met een verlies van 3,7 procent. Wie had kunnen voorspellen dat de 300-puntengrens in zicht komt?

De grote koersverschillen laten zien dat de handel bijzonder nerveus verloopt. Veel nieuws dat normaal weinig invloed heeft op de koersen, kan nu voor grote uitschieters naar beneden zorgen. Erger wordt het wanneer één bedrijf zijn winstverwachtingen negatief moet bijstellen. Sectorgenoten kunnen er op rekenen dat ze worden meegesleurd in de koersval. Dat was deze week te zien bij Akzo Nobel, Fortis en Aegon.

Over één ding zijn de beleggingsadviseurs het in deze sombere tijden wel eens: de belegger is het vertrouwen volkomen kwijt. Gerommel met jaarcijfers, winstwaarschuwingen, een zwakke dollar, het zijn allemaal oorzaken waardoor de seinen op rood staan. Menig belegger kan het niet meer aanzien en wil van zijn stukken af. Terug naar de veilige spaarrekening. Als er nog iets te storten valt overigens. Wie in het voorjaar van 2000 een doorsnee aandeel heeft gekocht, is ruim de helft van zijn ingelegde geld kwijtgeraakt.

Beleggingsadviseur Batenburg van Effectenkantoor Wijs & Van Oostveen neemt de woorden „angst” en „overtrokken reacties” in de mond. De weg naar herstel is volgens hem mogelijk, maar dan dient eerst het vertrouwen terug te keren. „In Amerika zijn er duidelijk tekenen van herstel. De huidige groeiverwachting van 2,5 procent voor dit jaar is heel wat beter dan die van 0,8 procent eerder dit jaar. Ook Greenspan, de voorzitter van de Amerikaanse centrale bank, was een week geleden redelijk positief. Voor Nederland geldt wel dat de economische groei vooreerst nog achter zal blijven.”

Voor veel ondernemingen zijn de lagere aandelenkoersen nadelig, zegt Batenburg. „Banken en verzekeraars hebben aandelenpakketten in hun bezit. Door de dalende waarde hiervan moeten zij hun winstverwachtingen naar beneden bijstellen. Voor andere bedrijven heeft het vaak indirect gevolgen: lagere verkopen, minder investeringen en lagere winsten. Ook wordt door de zwakkere dollar hun export duurder.” Aan een voorspelling van een laagste niveau voor de AEX wil Batenburg zijn vingers niet branden.

„Hoe meer paniek, hoe dichter bij de bodem”, zegt adviseur Ten Brink van de Rabobank in Nunspeet. Hoewel ook hij een aantal slagen om de arm houdt, heeft hij de afgelopen dagen het gevoel dat het einde van de daling in zicht is. „We hebben hoop dat we ergens tussen de 280 en 310 punten blijven steken. Maar als er in Amerika weer een grote aanslag plaatsheeft, gaat het ook even gemakkelijk weer verder naar beneden.”

Bij zijn bank meldden zich de afgelopen dagen heel wat klanten die van hun aandelenportefeuille afwilden. Ten Brink adviseert om te bedenken dat beleggen altijd iets van de lange adem is en dat verkopen op een dieptepunt achteraf vaak spijt oplevert.

Beleggingsmedewerker Moné van de Postbank gaat zelfs nog een stapje verder. Weliswaar mag hij geen adviezen geven -„wij mogen alleen informatie en koersen doorgeven”-, maar zelf is hij van mening dat de markt „oversold” is. „De aandelenkoersen zijn door de bulk aan verkooporders te laag geworden.”

De Postbank-medewerker is heel voorzichtig weer aan het kopen geslagen. Volgens Moné zien technisch analisten signalen van een ommekeer. „Er moet nog één keer bloed door de straten vloeien, en dan zou er weer een kortstondige rally omhoog kunnen volgen.”

„Kwaliteitsaandelen zoals de financials -banken en verzekeraars- en Koninklijke Olie staan relatief laag. Wij kijken nu met kopersogen naar de beurs”, zegt Ten Brink van de Rabobank.