Het voorstel handelt grotendeels over de instelling van militaire commissies. Die moeten de verdachten gaan berechten die zijn opgepakt in de strijd tegen het terrorisme en van wie velen al jaren zonder enige vorm van proces vastzitten op de basis Guantànamo Bay op Cuba. De verhoortechnieken komen pas in de laatste tien bladzijden kort aan bod.Juristen spreken tegen The New York Times van „een unieke interpretatie van de Geneefse Conventies", verwijzend naar de internationale verdragen uit 1949 over de behandeling van krijgsgevangenen. President George Bush zei woensdag dat alle terreurverdachten voortaan volgens de regels van die conventies worden behandeld.

De experts stellen echter vast dat de verhoormethoden die de inlichtingendienst CIA volgens het voorstel zou mogen gebruiken, voor velen gelijkstaan aan marteling, wat onder de Geneefse Conventies verboden is. Zo mogen CIA-agenten verdachten in ongemakkelijke poses dwingen en hen blootstellen aan slaapgebrek en extreme temperaturen, maatregelen die het Pentagon woensdag juist expliciet heeft verboden.

Het wetsontwerp leidt er ook toe dat rechtbanken zich niet meer mogen bemoeien met de wijze waarop de CIA informatie probeert los te krijgen van terreurverdachten. De inlichtingendienst behoudt dus alle vrijheid die zij eerder ook had, ondanks de knieval die Bush woensdag leek te doen, toen hij in een toespraak voor het eerst het bestaan van omstreden geheime detentiecentra buiten de VS erkende.

Bush zei in die toespraak dat de verhoortechnieken van de CIA uiterst waardevolle informatie hebben opgeleverd die de autoriteiten in staat stelde „massamoordenaars van de straat te halen voor zij konden toeslaan". De president weigerde evenwel details te geven over de gebruikte methodes. Anders zouden terroristen zich ertegen kunnen gaan wapenen, zei hij.

De wijze waarop de VS gevangenen behandelen die zijn opgepakt in de strijd tegen het terrorisme, staat al geruime tijd bloot aan zware internationale kritiek. De Amerikaanse strijdkrachten kwamen herhaaldelijk in opspraak door gevallen van vernedering en foltering van gedetineerden in onder meer Irak, Afghanistan en Guantànamo Bay.

De erkenning van het bestaan van geheime CIA–gevangenissen bracht deze week een nieuwe golf van verontwaardiging teweeg. De VS hadden steeds ontkend dat er zulke centra waren. Ook de detentie van ruim 450 mensen op Guantànamo Bay, tegen wie in vrijwel alle gevallen geen enkele aanklacht is ingediend, is volgens velen ernstig in strijd met zowel Amerikaans als internationaal recht.