Afrikaanse Unie stelt Sudan ultimatum
KHARTOEM (AP) - De Afrikaanse Unie (AU) heeft dinsdag Sudan tot eind september de tijd gegeven zijn verzet tegen de stationering van een VN-macht op te geven. Als de regering in Khartoem niet akkoord gaat, trekt de AU haar 7000 man tellende vredesmacht in de regio Darfur eind van de maand terug, zei woordvoerder Noureddinne Mezni na afloop van spoedberaad van de AU in de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba.
Het ultimatum is een omkering van het ultimatum dat Sudan maandag aan de AU stelde, waarbij de AU een week de tijd kreeg ermee akkoord te gaan dat haar missie door de Arabische Liga en Sudan wordt gefinancierd. In het geval van weigering dient de AU haar troepenmacht voor 30 september uit Darfur terug te trekken, aldus Khartoem.Als de regering in Khartoem haar zin krijgt, wordt de voorgestelde 20.000 man sterke VN-macht die de AU-vredesmacht moet opvolgen, geweerd. Khartoem begon op 28 augustus een nieuw offensief in de regio, waarbij duizenden regeringsmilitairen en militiestrijders met ondersteuning van gevechtsvliegtuigen zouden zijn ingezet. Volgens veel waarnemers verzet Khartoem zich tegen de komst van VN-militairen, omdat de regering beducht is voor de gerechtelijke vervolging van regeringsmedewerkers en hun bondgenoten wegens misdaden tegen de menselijkheid.
Mezni zei dat de AU-macht nog tot januari in Darfur kan blijven, als Khartoem instemt met de overgang naar een VN-macht. Hij kondigde aan dat Afrikaanse ministers van Buitenlandse Zaken op 18 september in New York bijeenkomen om de crisis te bespreken.
De terugtrekking van het AU-korps zal hoogstwaarschijnlijk in Darfur leiden tot escalatie van het geweld. In de regio, waar zo’n 5 miljoen mensen wonen, zijn sinds 2003 ten minste 200.000 mensen omgekomen en 2,5 miljoen op de vlucht gejaagd.
VN-chef Kofi Annan bekritiseerde dinsdag in Egypte het voorstel van Khartoem voor de financiering van het AU-korps.
Annan zei dat de VN inmiddels ongeveer 3 miljoen mensen in kampen in Darfur van voedsel voorzien.
De VN-Veiligheidsraad nam vorige week een resolutie aan op grond waarvan de AU-troepen -mits Khartoem instemt- onder gezag van de VN worden geplaatst en het nieuwe korps tot 20.000 man wordt uitgebreid. Sudan wees de resolutie prompt van de hand.
De Verenigde Staten en de Europese Unie oefenen druk op Khartoem uit om alsnog in te stemmen. Overigens is het momenteel geen kleinigheid om een VN-macht voor Sudan samen te stellen. Er moet ook al een beroep op VN-troepen worden gedaan voor Libanon. Noorwegen en Zweden zeiden maandag bereid te zijn tot een bijdrage aan een vredesmacht voor Darfur.